Miniera Svea prodhoi miliona ton qymyr gjatë gjithë jetës së saj, por tani ajo po kthehet tek natyra.
Një zonë minierash në Arktik në Norvegji po i kthehet natyrës si një nga projektet më të mëdha të restaurimit natyror të vendit.
Miniera Svea, një udhëtim 40-minutësh me helikopter nga qyteti kryesor i Svalbard, Longyearbyen, prodhoi 34 milionë tonë metrikë qymyr gjatë jetës së saj. E hapur në vitin 1917, mijëra njerëz punuan atje në kulmin e shkëlqimit të saj me një mensë, aeroport, termocentral dhe punishte të ndërtuara në vend.
Ajo u mbyll zyrtarisht 100 vjet më vonë dhe tani binarët e saj hekurudhor të tejmbushur nuk të çojnë askund.
Pak ka mbetur nga më shumë se 100 ndërtesat që dikur ishin në vend me vetëm strukturat më të rëndësishme historikisht të ruajtura.
Sa kushton restaurimi i Svea?
"Ne jemi të përkushtuar të ruajmë sa më shumë që mundemi natyrën e shkretëtirës së Svalbardit," thotë ish-ministri i mjedisit i Norvegjisë Espen Barth Eide.
“Dhe kur ne kemi përdorur një zonë për aktivitete industriale dhe nuk e përdorim më, mendojmë se këto ditë duhet të përpiqemi të rikthejmë në natyrë zonën siç ishte fillimisht.”
Svea është kthyer në gjendjen e saj natyrore me një kosto prej rreth 1.6 miliardë korona norvegjeze (1.35 milionë euro). Është projekti më i madh i restaurimit natyror në vend.
"Koncepti është të përpiqemi ta lëmë natyrën ta marrë atë sërish," tha për AFP Hagen Johansen, kreu i Drejtorisë Norvegjeze për Trashëgiminë Kulturore.
"Kjo do të thotë të lëmë përrenjtë të rrjedhin lirshëm. Për t'u siguruar që ortekët të ndodhin, sepse kjo do të bëjë që të transportohen më shumë sedimente poshtë dhe do të krijojë përrenj të rinj."
Pjesa e Detit Barents ku ndodhet arkipelagu Svalbard po ngrohet deri në shtatë herë më shpejt se pjesa tjetër e planetit, sipas një studimi të publikuar vitin e kaluar.
Svalbard po mbyll minierat e qymyrit
Arkipelagu i Arktikut ngadalë po e çliron veten nga përfshirja e tij në industrinë e karburanteve fosile. Shtatë miniera të tjera në kodrat e Longyearbyen janë mbyllur të gjitha, ndërsa e fundit do të mbyllet në 2025.
Qyteti gjithashtu shkëputi termocentralin e tij të qymyrit në fillim të këtij muaji në përgatitje për një kalim te burimet e rinovueshme.
Ekonomia e Svalbardit shpreson të mbështetet në turizëm dhe kërkime shkencore
Ndërsa disa e mbështesin ndryshimin, të tjerë janë më skeptikë rreth kthimit të faqes nga rajoni në të kaluarën e tij minerare.
“Sa e gjelbër është Norvegjia? Epo, nuk është aq e gjelbër sa mendohet,” tha për AFP Andrew Hodson, një akullnajalog me bazë në Svalbard.
“Po shet klimën, po i shet naftë pjesës tjetër të botës, ndërkohë që përdor platformat e naftës në energjitë e rinovueshme. Është për të qeshur.”
A ka ende miniera qymyri në Svalbard?
Barentsburg, një komunitet minerar rus me më pak se 500 rusë dhe ukrainas, shumica prej tyre nga rajoni i Donbasit, së shpejti do të jetë i vetmi vend ku nxirret qymyri në arkipelag.
Një traktat ndërkombëtar që njeh sovranitetin e Norvegjisë mbi Svalbard do të thotë që të gjithë nënshkruesit kanë të drejtë të shfrytëzojnë në mënyrë të barabartë burimet e rajonit.
Disa vëzhgues - dhe vetë Rusia - thonë se mbrojtjet strikte mjedisore në rajon synojnë të paktën pjesërisht të bëjnë kufizimin. Rreth dy të tretat e tokës së Svalbardit janë të mbrojtura në një mënyrë ose në një tjetër./ar.sh/SYRI.NET
© SYRI.net
Studimi i ri lidh vajin e ripërdorur neurodegjenerimin
Trump: Nuk fle gjatë gjyqit, thjesht pushoj sytë e mi të bukur blu
Fizika e karatesë: Si mund ta thyejë dora jonë betonin pa u thyer vetë
Denonco
Merrni lajmet më të fundit nga SYRI.net në çdo moment dhe kudo që të jeni!
