Jupiteri është planeti më i madh në sistemin diellor dhe është planeti i pestë larg Diellit. Ai është dy herë e gjysmë më masiv se të gjithë planetët e tjerë në sistemin diellor bashkë. Ai përbëhet kryesisht nga gazra dhe për këtë arsye njihet si një "gjigant gazi".

Fakte për Jupiterin

Jupiteri është objekti i katërt më i ndritshëm në sistemin diellor.

Vetëm Dielli, Hëna dhe Venusi janë më të ndritshme. Është një nga pesë planetët e dukshëm me sy të lirë nga Toka.

Babilonasit e lashtë ishin të parët që i regjistruan shikimet e tyre të Jupiterit.

Kjo ishte rreth shekullit të 7-të ose të 8-të para Krishtit. Jupiteri është quajtur sipas mbretit të perëndive romake. Për grekët, ai përfaqësonte Zeusin, perëndinë e bubullimës. Mesopotamët e shihnin Jupiterin si perëndinë Marduk dhe mbrojtësin e qytetit të Babilonisë. Fiset gjermane e panë këtë planet si Donarin, ose Thorin.

Jupiteri ka ditën më të shkurtër nga të gjithë planetët.

Ai kthehet në boshtin e tij një herë në 9 orë e 55 minuta. Rrotullimi i shpejtë e rrafshon pak planetin, duke i dhënë atij një formë të pjerrët.

Jupiteri rrotullohet rreth Diellit një herë në 11.8 vjet Tokë.

Nga këndi ynë në Tokë, duket se lëviz ngadalë në qiell, duke marrë muaj për të lëvizur nga një plejadë në tjetrën.

Jupiteri ka veçori unike të reve.

Atmosfera e sipërme e Jupiterit është e ndarë në rripa resh dhe zona. Ato janë të përbëra kryesisht nga kristalet e amoniakut, squfuri dhe përzierjet e dy përbërjeve.

Njolla e Madhe e Kuqe është një stuhi e madhe në Jupiter.

Ajo ka vazhduar për të paktën 350 vjet. Ajo është aq e madhe sa tre Toka mund të futen brenda saj.

Pjesa e brendshme e Jupiterit është e përbërë nga shkëmbi, metali dhe përbërje hidrogjeni.

Nën atmosferën masive të Jupiterit (e cila përbëhet kryesisht nga hidrogjeni), ka shtresa të gazit të ngjeshur të hidrogjenit, hidrogjenit të lëngët metalik dhe një bërthamë akulli, shkëmbi dhe metalesh.

Hëna e Jupiterit Ganimeda është hëna më e madhe në sistemin diellor.

Hënat e Jupiterit quhen ndonjëherë satelitë Jovian, më të mëdhenjtë prej tyre janë Ganimeada, Kalisto Io dhe Europa. Ganimeda ka një gjatësi prej 5268 km, duke e bërë atë më të madhe se planeti Mërkur.

Jupiteri ka një sistem unazash të hollë.

Unazat e tij janë të përbëra kryesisht nga grimca pluhuri të nxjerra nga disa prej botëve më të vogla të Jupiterit gjatë përplasjeve nga kometat dhe asteroidët. Sistemi i unazave fillon rreth 92,000 km mbi majat e reve të Jupiterit dhe shtrihet në më shumë se 225,000 km nga planeti. Trashësia e tyre është nga 2000 deri në 12500 km.

Tetë anije kozmike kanë vizituar Jupiterin.

Misionet Pioneer 10 dhe 11, Voyager 1 dhe 2, Galileo, Cassini, Ulysses dhe New Horizons. Misioni Juno ka qenë misioni i fundit, në korrik të vitit 2016. Misione të tjera të ardhshme mund të përqendrohen në hënat Joviane, Europa, Ganimeda dhe Kalisto, dhe në oqeanet e tyre nëntokësore.

Njolla e Kuqe e Madhe e Jupiterit

E vendosur 22° në jug të ekuatorit të Jupiterit, Njolla e Madhe e Kuqe është një stuhi që ka shpërthyer për të paktën 186 vjet. Vlerësimet e sipërme sugjerojnë se stuhia mund të ketë ekzistuar për më shumë se tre shekuj e gjysmë.

Vëzhgimi i parë i Njollës së Madhe të Kuqe ishte në shekullin e shtatëmbëdhjetë, kur teleskopët filluan të përdoren për herë të parë. Megjithatë, nuk dihet nëse kjo është e njëjta njollë e kuqe që shohim sot, apo nëse Jupiteri ka pasur shumë stuhi të tilla që kanë ardhur e kanë shkuar.

Pika e kuqe rrotullohet në drejtim të kundërt të akrepave të orës dhe i duhen gjashtë ditë (Tokës) për t'u rrotulluar plotësisht. Një tjetër mister që rrethon njollën e kuqe është ajo që e bën atë të kuqe. Shkencëtarët kanë disa teori, për shembull, praninë e përbërjeve organike të kuqe.

Atmosfera e Jupiterit

Atmosfera e Jupiterit është atmosfera më e madhe planetare e sistemit diellor. Ai përbëhet nga hidrogjen (90%) dhe helium (10%), në përafërsisht të njëjtat përmasa që gjenden në Diell. Ai gjithashtu përmban sasi shumë më të vogla të gazrave të tjerë, si amoniak, metan dhe ujë./ Space-facts- përktheu Syri.net