Shkruan: Prof. Dr. Zymer Ujkan Neziri
𝐕𝐄𝐏𝐑𝐈𝐌𝐓𝐀𝐑𝐈 𝐄 𝐓𝐑𝐀𝐒𝐇Ë𝐆𝐈𝐌𝐈𝐒Ë 𝐊𝐔𝐋𝐓𝐔𝐑𝐎𝐑𝐄 𝐍Ë 𝐇𝐀𝐑𝐕𝐀𝐑𝐃: LIGJËRATË PËR EPOSIN E KRESHNIKËVE DHE PËRURIM LIBRI
Në Universitetin e Harvardit, Kembrixh, SHBA, më 28 mars 2023, mbajta ligjëratën “Eposi i Kreshnikëve – thesar monumental i trashëgimisë kulturore shqiptare: Projekti E5’’. Aty u përurua edhe antologjia shqip e anglisht Wild Songs, Sweet Songs, the Albanian Epic (Këngë të egra, këngë të ëmbla), botim i Harvardit, më 2021.
*Në kuadër të ligjëratës për Eposin e Kreshnikëve fola për pikat kryesore të Projektit E5 nӫ pesӫ shtete tӫ Ballkanit: koha e realizimit (2012-2016), vendet e kërkimit, qëllimi; evidencimi i 148 lahutarëve dhe i 197 jolahutarëve në 374 vendbanime të Gadishullit Ilirik ose Ballkanik; metodologjia e kërkimit dhe rezultatet: 502 këngë të shkruara me 114 016 vargje, si dhe mbi pesë mijë minuta incizime me kamerë nga Baton Z. Neziri; legjendariteti, mitikja e fantastikja, temat e motivet, personazhet; rëndësia e rezultateve për UNESCO, vlerësime, çmime, përfundimi.
*Antologjia shqip e anglisht Wild Songs, Sweet Songs, the Albanian Epic (Këngë të egra, këngë të ëmbla) ӫshtӫ projekt i hershëm, që e propozova nӫ emӫr tӫ Institutit Albanologjik, mӫ 2002. Pӫrgatitja pӫr shtyp u krye nga unë dhe profesorӫt Nicola Scaldaferri, John Kosti, Victor Friedman. Ёshtӫ botim i parӫ nӫ gjuhӫn shqipe nga Universiteti i Harvardit nӫ Kembrixh, nga themelimi i tij para rreth katӫr shekujve. Të merituar janë edhe profesorët: Stephen Mitchell, Gregory Nagy, Casey Dué, David Elmer. Ky libӫr me 12 kӫngӫ ӫshtӫ pӫrzgjedhje kӫngӫsh epike e lirike shqiptare tӫ koleksioneve tӫ viteve ’30 tӫ Milman Parryt e tӫ Albert Lordit, nga rapsodӫt: Salih Uglla (2), Fatime Biberi (3), Gjergj Pllumi, Marash Nika, Sokol Martini, Ali Meta (2), Adem Brahimi, Rexhep Zeneli. Pӫr pӫrgatitjen e librit dhe pӫr rӫndӫsinӫ e tij folӫn edhe N. Scaldaferri, Milano (nga largësia) dhe D. Elmer, Harvard.
*Me praninӫ e tyre nӫ kӫtӫ veprimtari tӫ trashӫgimisӫ sonӫ kulturore na nderuan shumӫ edhe profesorӫt e kӫtij universiteti: David Elmer, jashtӫzakonisht i merituar pӫr realizimin e kӫtij projekti botues, drejtor i Studimeve Universitare tӫ Departamentit tӫ Klasikes dhe kurator i Koleksionit tӫ M. Parryt, si dhe Stephen Mitchell, profesor i Skandinavishtes dhe i Folkloristikӫs, drejtues i Komitetit tӫ Folklorit e tӫ Mitologjisӫ.
*Ligjӫrata pӫr Eposin e Kreshnikӫve dhe pӫrurimi i librit nӫ kӫtӫ universitet me famӫ botӫrore, u shoqӫruan me lahutӫ nga Isӫ Elezi. Kӫtӫ veprimtari e organizoi kreu i Shoqatës së Studentӫve Shqiptarӫ tӫ Harvardit: Faton Limani, Gred Braho, Kristina Pema. Kjo veprimtari u pӫrkrah edhe Ministria e Kulturӫs nӫ Prishtinӫ, ministri, z. Hajrulla Çeku, dhe nga ambasadori ynӫ nӫ Uashington, z. Ilir Dugolli, tӫ cilӫt, bashkӫ me studentӫt e Harvardit, i falӫnderoj pӫrzemӫrsisht.
Prof. Dr. Zymer Ujkan Neziri
#Harvard
© SYRI.net