Një tumor me dhëmbë është zbuluar në Egjipt në eshtrat e gruas së lashtë

Një tumor me dhëmbë është zbuluar në Egjipt në eshtrat e gruas së lashtë

11:22, 25/11/2023
A+ Aa A-

Arkeologët në Egjipt kanë zbuluar një tumor me dhëmbë në eshtrat e një gruaje që ka vdekur mbi 3000 vjet më parë. Masa ovariane u gjet në kockën e legenit të gruas nga 18 deri në 21 vjeçe, në varrezat e Amarnës.

Tumori, i identifikuar si një teratoma, është shembulli më i vjetër i njohur i këtij lloji. Teratomat janë tumore të rralla që përbëhen nga inde të ndryshme si muskujt, flokët, kockat ose dhëmbët. Prania e tumorit mund të ketë ndikuar në aftësinë e gruas për të lindur fëmijë dhe arkeologët gjetën një unazë ari me perëndinë Bes në gishtin e saj, duke sugjeruar përpjekje për të kërkuar mbrojtje ose ndihmë për ngjizjen dhe lindjen.

Eshtrat e gruas u zbuluan në vendgërmimin e Amarnës, një qytet antik në bregun lindor të lumit Nil, me të paktën 1000 varre për qytetarët joelitarë.

Projekti për investigimin e varrezave të Amarnës, i cili vazhdon që nga viti 2005, drejtohet nga Anna Stevens nga Universiteti i Kembrixhit dhe Gretchen Dabbs nga Universiteti i Ilinoisit Jugor. Gruaja, e emërtuar Individi 3051, ka të ngjarë të ishte gruaja e dikujt dhe besohet se bënte punë të lehta, ndryshe nga të tjerët në moshën e saj që zakonisht bënin punë shumë intensive. Studimi sugjeron se prania dhe pozicionimi i unazës Bes mund të tregojë se teratoma kish shkaktuar simptoma dhe gruaja i kishte bërë thirrjet Besit për mbrojtje ose ndihmë për fertilitetin.

Image

Rëndësia e këtij zbulimi qëndron në rrallësinë e identifikimit arkeologjik të teratomave.

Ndërsa gratë moderne ende përjetojnë teratoma, rasti i gruas së lashtë egjiptiane ofron njohuri të vlefshme për shfaqjen historike të tumoreve të tilla. Rëndësia simbolike e unazës së Besit shton një dimension intrigues, duke sugjeruar përpjekjet e gruas për të zbutur efektet e tumorit dhe ndoshta për të rritur shanset e saj për të mbetur shtatzënë dhe për të lindur. Studimi nënvizon natyrën ndërdisiplinore të kërkimit arkeologjik, duke kombinuar njohuri nga bioarkeologjia, antropologjia dhe njohuritë mjekësore për të zbuluar misteret e së kaluarës.

Image

© SYRI.net

Lexo edhe:

Komentet

Shto koment

Denonco