Një pemë mbiu për herë të parë më shumë se 3000 vjet para lindjes së Krishtit. Kjo mund të jetë pema më e vjetër në botë, një selvi madhështore me nofkën 'Stërgjyshi'. Analizat janë rezultat i matjeve të drejtpërdrejta dhe i përafrimeve dhe i supozimeve të bëra duke marrë parasysh gjeografinë dhe botanikën e vendit.

Alerce Milenario është emri i saj në gjuhën hispanike, ka mbijetuar gjatë gjithë këtyre viteve falë vendndodhjes së saj, në bazën e një lugine të lagësht dhe mund të ndihmojë studiuesit të kuptojnë efektet e ndryshimit të klimës në florën në mbarë botën.

Rekordi i tij i pabesueshëm nuk është publikuar ende zyrtarisht, por studiuesit pohojnë se është të paktën 600 vjet më i vjetër se pema më e vjetër që mendohet të jetë.

Një pemë mbiu për herë të parë më shumë se 3000 vjet para lindjes së Krishtit. Kjo mund të jetë pema më e vjetër në botë, një selvi madhështore me nofkën 'Stërgjyshi'. Analizat janë rezultat i matjeve të drejtpërdrejta dhe i përafrimeve dhe i supozimeve të bëra duke marrë parasysh gjeografinë dhe botanikën e vendit. Alerce Milenario është emri i saj në gjuhën hispanike, ka mbijetuar gjatë gjithë këtyre viteve falë vendndodhjes së saj, në bazën e një lugine të lagësht dhe mund të ndihmojë studiuesit të kuptojnë efektet e ndryshimit të klimës në florën në mbarë botën. Rekordi i tij i pabesueshëm nuk është publikuar ende zyrtarisht, por studiuesit pohojnë se është të paktën 600 vjet më i vjetër se pema më e vjetë

Studiuesit e kanë quajtur atë "Stërgjyshi" dhe do të ishte pema më e vjetër në botë. Ky selvi madhështor (Fitzroya cupressoides) është 5,848 vjeç dhe qëndron në një pyll të largët tropikal në Kilin jugor, në Patagoni.

Ky organizëm i jashtëzakonshëm bimor ngrihet 28 metra në ajër dhe diametri i trungut të tij është 4 metra mbresëlënës. Pamja e saj, megjithatë, është e goditur, e sprovuar dhe e gërmuar. Përveç kësaj, ajo strehon brenda vetes dhe rreth saj, shumë lloje bimore (madje edhe pemë të tjera) që janë rritur në skutat e saj.

Fati i mirë i kësaj peme ishte padyshim vendndodhja e saj. Në fakt, ndodhet 800 kilometra larg Santiago de Kilit, në rajonin e Los Rios. Për më tepër, ndodhet brenda një të çare të lagësht, e cila e ka mbrojtur ndër vite si nga zjarret, ashtu edhe nga sharrëxhinjtë, të cilët kanë marrë sasi të mëdha në të kaluarën.

Vendndodhja e kësaj peme është e njohur për të gjithë, pasi ka qenë në një park të frekuentuar prej dekadash. Për këtë janë punësuar një numër i madh pylltari, pasi turistët merrnin pjesë të lëvores së saj si suvenire.

Deri në zbulimin e moshës së kësaj peme, pema më e vjetër në botë konsiderohej 'Methuselah', një pishë 4,854 vjeçare me bristlecone (Pinus longaeva) që jetonte në Malet e Bardha në Kaliforninë lindore.

Antonio Lara, pedagog në Fakultetin e Pyjeve dhe Burimeve Natyrore në Universidad Austral në Valdivia dhe studiues në Qendrën Kiliane për Shkencën dhe Rezistencën Klimatike, ishte përgjegjës për këtë organizëm të mrekullueshëm. Duke punuar me të ishte Dr Jonathan Barichivich, botanist dhe nipi i zbuluesit të pemës në 1972.

Agence France Presse (AFP) raporton se, në vitin 2020, Lara në fakt shpoi në pemë për të marrë një mostër dhe për të studiuar unazat (të cilat dihet se janë mënyra për të përcaktuar moshën e një peme). Lara ishte në gjendje të arrinte vetëm 40 për qind të rrezes së trungut, por edhe kështu ai ishte në gjendje të numëronte jo më pak se 2400 unaza. Megjithatë, nuk është e mundur të përcaktohet mosha e këtyre pemëve me saktësi matematikore, pasi qendrat e tyre janë 'kalbur' nga moti.

Pra, si u gjet mosha e kësaj peme? U numëruan dhe u studiuan unazat e gjetura nga profesor Lara dhe më pas u kryen studime statistikore bazuar në vëzhgimin e selvive të tjera në zonën e Patagonisë, duke qenë endemike në këtë vend midis Argjentinës dhe Kilit.

Vetë Dr Lara, për AFP, theksoi rëndësinë e mbrojtjes, ruajtjes dhe studimit të këtij selvi. Kjo sepse përveç vlerës së saj historike, fakti që një bimë e vetme ka mundur të mbijetojë pothuajse pesë mijëvjeçarë mund t'i ndihmojë studiuesit të studiojnë efektet e ndryshimeve klimatike, madje, ndoshta, një mënyrë për ta luftuar atë.

Konsiderata e fundit është se 'Stërgjyshi' është pema më e vjetër 'jo-klonale' në botë, jo në një kuptim absolut. Në fakt, në mbarë botën ka pyje që janë deri në 10.000 vjet të vjetra, dhe janë rezultat i klonimit nga një pemë e vetme, shumë e vjetër. Ky fenomen ndodh krejt natyrshëm: një nga shembujt më të vjetër të kësaj është Pando, një pyll plepi në Utah, SHBA.

Studiuesit e kanë quajtur atë 'Gjyshi i Madh', padyshim për shkak të moshës së tij të shtyrë, por emri në gjuhën origjinale spanjolle, shtëpia e tij, është Alerce Milenario.