Një ushtar amerikan po mbahet në Korenë e Veriut pasi ka kaluar kufirin nga Koreja e Jugut pa autorizim, ka konfirmuar ushtria amerikane. Kriza vjen gjatë një kohe veçanërisht të tensionuar me Veriun, një nga shtetet më të izoluara në botë. SHBA u thotë qytetarëve të saj të mos shkojnë atje.

Gjithë ç'dihet deri tani për incidentin

Çfarë ndodhi në kufi?

Ushtari i klasit të dytë (PV2) Travis King, 23 vjeç, kaloi nga Koreja e Jugut në Veri pasi iu bashkua një turi kufitar në Zonën e Çmilitarizuar (DMZ).

Në kohën kur ai po shoqërohej për në SHBA e ku thuhej se do të përballej me masa disiplinore,  ai duket se i kishte rrëshqitur shoqëruesit në doganë në Aeroportin Incheon, në vend që të hipte në avion.

Më pas doli nga terminali dhe u nis për në pikën kufitare rreth 54 km larg.

Një dëshmitar okular në të njëjtin tur kufitar përshkroi se kishte dëgjuar ushtarin duke qeshur me zë të lartë përpara se të vraponte.

Komanda e Kombeve të Bashkuara, e cila drejton DMZ, tha se besonte se ushtari ishte tani në paraburgim në veri.

Një komandant i lartë amerikan tha se nuk kishte pasur asnjë kontakt me ushtarin dhe incidenti po hetohej nga forcat amerikane në Kore.

Sekretari amerikan i Mbrojtjes Lloyd Austin ka thënë se shqetësimi kryesor i Pentagonit eshte  mirëqenia e ushtarit.

Çfarë dimë për ushtarin?

Ushtari King ka qenë në ushtri që nga janari 2021. Ai është një  një specialist zbulimi - i caktuar fillimisht në një element të Divizionit të 1-të të Blinduar të ushtrisë në një rotacion me ushtrinë amerikane në Korenë e Jugut.

Ai po përballej me masa disiplinore pasi u mbajt në Korenë e Jugut me akuza për sulm, sipas Associated Press, duke cituar zyrtarë amerikanë.

Një javë më parë, ai u lirua në Camp Humphreys - një bazë ushtarake në Korenë e Jugut - për përpunim jashtë.

Një zyrtar i mbrojtjes amerikane konfirmoi se King do të shkonte në Fort Bliss në Teksas, ku do të ndahej administrativisht nga ushtria.

Një zyrtar i mbrojtjes tha se ushtari e kishte kaluar "me dashje" kufirin.

A e kishte planifikuar ushtari lëvizjen e tij?

Duket se lëvizja e tij ishte vërtet e planifikuar paraprakisht.

Drejtuesi i një podcast-i në Korenë e Veriut, Jacco Zëetsloot, punoi për një kompani turesh në vitin 2012 që çoi ushtarët amerikanë në JSA. Ai tha se "nuk ka asnjë mënyrë që ky person të arratiset nga aeroporti një ditë dhe të rezervojë  një nga këto ture të nesërmen".

Ai shpjegon se zakonisht duhen tri ditë për t'u autorizuar për të shkuar në një nga këto udhëtime. Ju duhet të paraqisni numrin tuaj të pasaportës dhe ID-në ushtarake pranë Komandës së OKB-së, e cila drejton zonën.

“Kur udhëhiqja turneun, na duhej të ndryshonim kohën e kthimit nga 48 në 72 orë, sepse kishte shumë gabime”, thotë ai.

Gjithashtu, që nga pandemia, ka qenë shumë më e vështirë të hysh në këto ture. Ata kanë rifilluar vetëm kohët e fundit, dhe duket se janë vetëm dy kompani që ofrojnë ture vizitash për të huajt. Për të rezervuar këtë do të duhej hulumtim dhe planifikim.

Pse është kjo kaq e ndërlikuar për SHBA-në?

Tensionet e fundit të përshkallëzuara në gadishullin korean janë bërë më shumë një prioritet i politikës së jashtme për administratën e presidentit amerikan Joe Biden.

Incidenti ndodhi në ditën kur një nëndetëse raketore bërthamore amerikane mbërriti në portin e Koresë së Jugut të Busan - një demonstrim i dukshëm i forcës ushtarake të SHBA që zemëroi koreano-veriorët.

Ky veprim ishte një përgjigje e SHBA ndaj më shumë se njëqind testeve të reja raketore të Koresë së Veriut gjatë viteve të fundit.

Ushtari mund të bëhet potencialisht një mjet i ri pazaresh për Veriun që ta përdorë kur ka të bëjë pazare me SHBA-në.

Çfarë ndodhi me amerikanët e arrestuar nga Koreja e Veriut në të kaluarën?

Qytetarët amerikanë janë arrestuar atje disa herë që nga viti 1996. Ata ishin turistë, studiues dhe gazetarë.

Në korrik 2017, qeveria amerikane i ndaloi qytetarët amerikanë të vizitojnë vendin - një masë e cila që  atëherë është zgjatur të paktën deri në gusht të këtij viti.

Të burgosurit amerikanë zakonisht janë trajtuar brutalisht në burgjet e Koresë së Veriut.

Në vitin 2018, Veriu liroi një student kolegji amerikan, Otto Warmbier, i cili ishte burgosur për vjedhjen e një tabele hoteli. Ai u kthye në SHBA në gjendje kome dhe më vonë vdiq.

Në foto: Studenti amerikan në 2017, i cili ishte burgosur në Korenë e Veriut, u kthye në SHBA në një gjendje 'zgjimi që nuk reagonte' - në fakt i vdekur nga truri

Otto Warmbier ishte kthyer në SHBA në një gjendje "zgjimi që nuk reagon", pasi kishte pësuar një "dëmtim të rëndë neurologjik" me një shkak të panjohur. Sytë e tij u hapën dhe pulsuan, por ai nuk tregoi asnjë tregues se ai i kuptonte urdhrat verbale ose ishte i vetëdijshëm për rrethinën e tij. Prindërit e Warmbier thanë se djali i tyre dukej i shqetësuar kur mbërriti në shtëpi, por vdiq "në paqe".

Çdo numër faktorësh mund të jenë arsyeja e përkeqësimit të shëndetit të Warmbier gjatë kohës së tij në burg: kushtet e këqija higjienike, kequshqyerja ose mungesa e kujdesit të duhur mjekësor mund të kenë qenë përgjegjës për një gjendje kome që mjekët koreano-veriorë nuk ishin në gjendje ta trajtonin.

Në komentin e parë publik të Koresë së Veriut që nga vdekja e Warmbier, një zëdhënës i ministrisë së jashtme tha më 23 qershor 2017 se pretendimet se Warmbier ishte rrahur dhe torturuar në robëri ishin "të pabaza": “Fakti që Warmbier vdiq papritur në më pak se një javë vetëm pas kthimit të tij në SHBA në gjendjen e tij normale shëndetësore… është një mister edhe për ne”, tha zëdhënësi i ministrisë koreanoveriore./ar/sh/SYRI.NET