10 fakte të çuditshme që nuk i keni ditur kurrë për elefantët

10 fakte të çuditshme që nuk i keni ditur kurrë për elefantët

21:13, 22/09/2023
A+ Aa A-

Njëqind vjet më parë në botë jetonin 10 milionë elefantë.

Sot ka më pak se gjysmë milioni. Gjuetia pa leje dhe humbja e habitatit e kanë shkatërruar plotësisht popullsinë dhe nuk ka shanse për rikuperim.

Ndërsa ne kemi sot përpjekje për të mbrojtur elefantët, rreth 20,000 të tillë ende gjuhen pa leje çdo vit. Nuk ka asnjë arsye praktike për gjuetinë pa leje, ajo përdoret vetëm për të ushqyer një industri të bazuar në injorancë.

Ndoshta nëse njerëzit do të dinin më shumë për elefantët, ata nuk do të ishin të prirur t'i vrisnin. Ndërkohë, ka gjithmonë diçka të re që ne të tjerët mund të mësojmë.

10. Elefantët mund të notojnë deri në 30 milje

Image

Pavarësisht nga përmasat gjigande, elefantët në fakt janë notarë të aftë. Edhe pse shpesh fotografohen duke ecur nëpër lumenj të cekët, ata mund të zhyten plotësisht në ujë dhe të notojnë për distanca të mëdha.

Ata janë regjistruar duke udhëtuar deri në 30 milje.

9. Elefantët rrallë sëmuren nga kanceri falë një gjeni që vret tumorin

Image

Për të gjitha kërcënimet me të cilat përballen elefantët, është ngushëlluese të dini se ata nuk kanë nevojë të shqetësohen për kancerin. Megjithëse nuk është e pamundur që një elefant të zhvillojë kancer, por është jashtëzakonisht i rrallë. Shkencëtarët besojnë se kjo është falë gjenit TP53 .

Hulumtimet kanë treguar se gjeni TP53 aktivizohet kur një organizëm zhvillon një rritje jonormale të qelizave që mund të shkaktojë një tumor.

Ky gjen fillon të punojë në qelizat jonormale dhe riparon dëmtimin ose vret qelizën përpara se të fillojë të riprodhojë dëmin.

Nëse qeliza mund të vazhdonte të riprodhohej në një gjendje jonormale, ajo do të kthehej në atë që ne e njohim si një tumor.

Njerëzit kanë dy kopje të gjenit TP53 për t'i ndihmuar ata të luftojnë kancerin dhe kanceri është padyshim një problem i madh për njerëzit.

Megjithatë, elefantët kanë gjithashtu gjene TP53 dhe ata kanë 40 të tilla .

Studiuesit kanë spekuluar se kjo është arsyeja pse elefantët janë kaq rezistent ndaj sëmundjes.

8. Elefantët ndonjëherë varrosin njerëz të vdekur ose të fjetur

Image

Ata janë të mëdhenj dhe kur zemërohen, shumë pak mund t'i ndalojë.

Shumica prej nesh kanë parë video të elefantëve të zemëruar që sulmojnë njerëzit dhe madje edhe makinat.

Ekziston edhe një anë e butë e elefantëve që nuk kuptohet mirë.

Ne e dimë se ata vajtojnë të vdekurit e tyre dhe madje do t'i varrosin ndonjëherë.

Por nuk janë vetëm elefantët e tjerë që e marrin këtë trajtim. Ndonjëherë elefantët varrosin edhe kufomat e njerëzve.

Dhe, pak më horror... njerëzit që varrosin mund të mos jenë gjithmonë të vdekur.

Ka raporte që, herë pas here, nëse elefantët gjejnë një njeri të fjetur, ata do të përpiqen ta varrosin

7. Elefantët e rinj kanë nevojë për një figurë babai 

Image

Për të gjitha dallimet e dukshme midis elefantëve dhe njerëzve, ka disa gjëra që janë të njëjta. Ne kemi parë që elefantët vajtojnë të vdekurit e tyre dhe elefantët nuk janë thjesht inteligjentë, por të vetëdijshëm , gjë që është pjesë e arsyes pse gjuetia e specieve është edhe më tragjike. Por ngjashmëritë tona nuk mbarojnë këtu.

Ashtu si në botën njerëzore, elefantët ndonjëherë mund të kenë probleme me të vegjlit e tyre.

Elefantët meshkuj të mitur kalojnë një periudhë në jetën e tyre kur kanë potencialin të bëhen tepër hormonalë.

Nëse elefantët e mitur janë së bashku në një tufë pa një mashkull më të vjetër dhe mbizotërues, ata do të hyjnë në një periudhë të quajtur musth . Gjatë musth, prodhimi i testosteronit rritet ndjeshëm dhe elefantët bëhen shumë agresivë.

Disa vite më parë, meshkujt e rinj u prezantuan me një tufë të re që nuk kishte mashkull më të vjetër.

Të gjithë këta elefantë adoleshentë hynë në këtë fazë hormonale. Agresioni i tyre u rrit ndërsa hormonet e tyre u tërbuan dhe disa rinocerontë ngordhën sepse elefantët meshkuj do të sulmonin të paprovokuar.

Normalisht do të kalonin vite përpara se meshkujt të hynin në këtë fazë por për sa kohë që një mashkull i pjekur është i pranishëm, hormonet e meshkujve më të rinj nuk do të futen dhe ata kanë një shans për t'u pjekur.

Me pak fjalë, të kesh një figurë të përgjegjshme babai, i pengon elefantët e rinj meshkuj që të sillen si hov.

6. Elefantët mund të dëgjojnë retë

Image

Elefantët kanë veshët më të mëdhenj në botë , kështu që nuk duhet të jetë çudi që ata kanë dëgjim të jashtëzakonshëm.

Se sa i mirë është dëgjimi i tyre, kjo është pjesa befasuese.

Sigurisht, ata mund të dëgjojnë gjëra shumë larg, shumë më larg se një njeri, por po ashtu edhe shumë kafshë. Elefantët, megjithatë, mund të dëgjojnë edhe retë falë aftësisë së tyre për të dëgjuar frekuenca të ulëta.

Mprehtësia e veshit të një elefanti shtrihet përtej dëgjimit në distancë. Ata mund të dëgjojnë shumë përtej rrezes që mundet një njeri.

Kur një stuhi po afrohet, retë prodhojnë infratinguj , diçka shumë përtej kufijve të asaj që një njeri mund të dëgjojë.

Elefantët i dëgjojnë këto tinguj dhe mund të tregojnë se një stuhi po afrohet shumë përpara se të jetë e dukshme për shumicën e kafshëve të tjera.

Hulumtimet kanë vërtetuar që elefantët mund të njohin një stuhi shiu deri në 150 milje larg .

5. Elefantët mund të njohin gjuhë të ndryshme njerëzore

Image

Përveç dëgjimit të stuhive të largëta, elefantët kanë zhvilluar edhe një vesh për të folurit e njeriut.

Nga njëra anë, kjo mund të mos tingëllojë e jashtëzakonshme, sepse shumë kafshë mund t'i kuptojnë disi njerëzit, si për shembull kur qeni juaj u përgjigjet komandave dhe njeh emrin e tij, por kjo nuk është saktësisht se si funksionon me elefantët.

Elefantët kanë treguar një aftësi për të dalluar gjuhët njerëzore dhe gjithashtu nëse një folës është i rritur apo fëmijë, mashkull apo femër.

Studiuesit luajtën regjistrime të të njëjtave fraza për elefantët, një në gjuhën Maasai dhe një nga Kamba.

Maasai nganjëherë vrasin elefantët dhe Kamba në përgjithësi jo. Me një diferencë dy me një, elefantët reaguan në mënyrë mbrojtëse ndaj versionit Maasai.

Përveç kësaj, kur u treguan regjistrimet e grave dhe fëmijëve që flisnin Maasai, elefantët nuk reaguan .

Ata kanë mësuar se ishin burrat që flisnin atë gjuhë që kishin më shumë gjasa të shfaqnin agresion, jo gratë, fëmijët ose folësit e gjuhëve të ndryshme.

4. Një grup elefantësh kenianë nxjerrin në mënyrë aktive kripë në një shpellë

Image

Nëse shkoni në Kenia perëndimore, mund të gjeni një vullkan të shuar prej kohësh të quajtur Mount Elgon.

Është në këtë zonë që një tufë e pazakontë elefantësh bëjnë shtëpinë e tyre.

Ata shkojnë deri në 150 metra thellësi , ose afër 500 këmbë, në shpellën Kitum dhe të paktën 17 të tjerë për të hequr kripën nga muret me tufat e tyre.

Ashtu si dreri dhe kafshët e tjera, elefantët dëshirojnë kripë. Është e vështirë të futen në dietën e tyre, kështu që shkëmbinjtë e pasur me natrium janë tërheqës.

3. Elefantët mund ta dëgjojnë njëri-tjetrin për kilometra të tëra me këmbët e tyre

Image

Ne kemi diskutuar tashmë se sa i mirë është dëgjimi i elefantëve, por është kaq i jashtëzakonshëm saqë mund të përmendet për herë të dytë, sepse ata mund të dëgjojnë në më shumë se një mënyrë. Ata nuk dëgjojnë vetëm nëntinguj, por gjithashtu i përdorin ato për të komunikuar.

Tingulli që lëshojnë elefantët është krahasuar me një shpërthim. Ai përhapet në tokë si një valë goditëse dhe këmbët jashtëzakonisht të ndjeshme të elefantëve të tjerë mund ta ndjejnë atë dhjetëra milje larg.

Duke kombinuar dridhjet në këmbët e tyre me tingujt që ju dëgjojnë veshët, elefantët mund të përcaktojnë me saktësi burimin.

2. Elefantët dinë se si të nxisin lindjen

Image

Njerëzit kanë marrë tradicionalisht kura popllore.

Elefantët janë vërejtur duke bërë të njëjtën gjë kur femrat shtatzëna keniane kanë konsumuar një bar që tradicionalisht e përdornin për të nxitur lindjen .

Lidhja mes një elefanti që hante një bimë të caktuar dhe lindte disa ditë më vonë, nuk do të thoshte asgjë për studiuesit në fillim derisa ata mësuan për qëllimin e bimës pak kohë më vonë.

1. Një elefant shkeli një grua, pastaj erdhi në funeralin e saj dhe e bëri përsëri

Image

Një gjë për të cilën ne i njohim elefantët është kujtesa e tyre dhe ata kanë treguar memorie të shkëlqyer afatgjatë në shumë studime.

Ndërsa një memorie e mirë është e vlefshme për të kujtuar burimet e ushqimit dhe ujit, ajo ka përdorime të tjera dhe ato nuk janë gjithmonë të adhurueshme.

Është raportuar në vitin 2022 se një elefant vrau një grua në Indi.

Tregimet thonë se ajo shkoi për të mbledhur pak ujë në një lumë dhe një elefant u tërbua dhe e shkeli për vdekje .

Nuk është e padëgjuar që një elefant të bëjë diçka të tillë, edhe nëse nuk dihet arsyeja e saktë për këtë.

Më vonë po atë ditë, njerëzit e qytetit po përgatitnin një funeral për gruan.

Elefanti thuhet se u kthye për funeralin e gruas, e mori kufomën e saj nga pirgu i varrimit, e hodhi, e shkeli dhe më pas iku.

Shumica e njerëzve kanë supozuar se ishte i njëjti elefant, por kjo nuk mund të konfirmohet . Thënë kjo, duket po aq e pamundur që një elefant të shkelë një grua dhe më pas një elefant tjetër të shfaqet për të bërë të njëjtën gjë me kufomën e saj.

Nuk ka asnjë mënyrë për të ditur se çfarë ndodhi midis gruas dhe atij elefanti, por sigurisht duket sikur elefanti u kujtua dhe ishte akoma shumë i zemëruar me të./Përkthyer nga Syri.net

© SYRI.net

Lexo edhe:

Komentet

Shto koment

Denonco