Cilat sëmundje i trashëgojmë nga babai, e cilat nga nëna

22:43, 27/10/2020

Ne mund të trashëgojmë shumë tipare fizike me prindërit, por bashke me to trashëgojmë edhe disa sëmundje.

Mutacioni i gjeneve të caktuara është shkaktari kryesor për sëmundjet që trashëgojmë, transmeton portal arbresh.info

Sipas mjekut amerikan Shivani Nazareth, familjen mund ta fajësoni për sëmundjen e kolesterolit.

“Një në 500 njerëz ka një mutacion gjenetik që shkakton kolesterolin e lartë, sëmundje e trashëguar e zemrës që shkakton sulm ose goditje të parakohshme”, thotë ai.

Asnjë dietë rigoroze apo aktivitet fizik nuk ndihmon në këtë rast, sepse këtu gjenet po kryejnë punën e tyre.

Ndërsa të dy prindërit mund të jenë fajtorë për kolesterolin e lartë, ne e trashëgojmë kancerin e gjirit nga babai.

Gjegjësisht, çdo qenie njerëzore ka lindur me gjenet BRCA1 dhe BRCA2, të cilat nuk krijojnë probleme shëndetësore derisa të mutohen. Por gratë që trashëgojnë një mutacion në njërin ose të dy gjenet BRCA nga babai i tyre ka qenë një rrezik më të lartë të zhvillimit të kancerit të gjirit.

Nazareth shpjegoi se këto gjene nuk janë të rrezikshme për shëndetin e burrave sepse kanceri i gjirit është një dukuri e rrallë në mesin e popullatës mashkullore, ndërsa e njëjta gjë nuk mund të thuhet për gratë.

Për humbjen e flokëve, mos ju vërsulni kot babait. Geni që luan një rol kryesor në tullacën ndodhet në kromozomin X, të cilin burrat gjithmonë e trashëgojnë nga nënat e tyre, ndërsa gratë trashëgojnë të njëjtin gjen nga të dy prindërit.

Diabeti tip 2 shkaktohet më shpesh nga një mënyrë jetese e çrregullt, por hulumtimet tregojnë se deri në pesë përqind e të rinjve kanë shenja të kësaj sëmundje edhe pse nuk janë obezë dhe bëjnë aktivitete fizike rregullisht. Edhe këtu problemi është një mutacion gjenetik, pra është një formë e diabetit që shkencëtarët e kanë quajtur mody.

Intoleranca e lindur e laktozës është një sëmundje e rrallë e shkaktuar nga një mutacion në një gjen që prodhon enzimën lactase. Ajo manifestohet me diarre të fortë ujore që ndodh menjëherë pas vaktit të parë të qumështit (ushqyerja me gji). Humbja e lëndëve ushqyese është e konsiderueshme, prandaj i porsalinduri nuk përparon, kështu që ndodhin dehidrimi, hipoglikemia dhe acidoza. Pas futjes së një diete pa laktozë, diarreja ndalet, fëmija fiton peshë, rritja dhe zhvillimi normalizohen. Gjendja është e përjetshme dhe kërkon një dietë të përhershme pa laktozë. ntoleranca e lindur e laktozës është e rrallë, por 65% e të rriturve kanë përjetuar dispepsi pas konsumimit të produkteve të qumështit, pohon Nazareth, duke shtuar se ndjeshmëria e shumicës së njerëzve ndaj laktozës zvogëlohet me moshën.

Pema familjare luan një rol të madh në trashëgiminë e sëmundjes, paralajmëron Nazareti. Në këtë mënyrë ju mund të regjistroni të gjitha sëmundjet që kanë prekur anëtarët e familjes tuaj të ngushtë dhe të gjerë dhe kështu të njihni predispozitat gjenetike për kushte të caktuara. Por disa sëmundje mund të mbeten të “fshehura” për disa breza, kështu që është e pamundur t’i zbulosh me këtë metodë.

Prirja për dhimbje koke të zgjatura dhe të forta të shoqëruara me të përziera është e trashëgueshme në deri në 70 deri në 80 për qind të rasteve, pohon Dr. Kate Henry nga Universiteti i Neë York. Shkencëtarët kanë zbuluar se një gjen i quajtur tresk shkakton migrenë dhe shpesh trashëgohet nga prindërit.

Sëmundjet e zemrës i trashëgojmë nga nëna. Nëse nëna juaj ka probleme me zemrën, atëherë gjasat janë që 20% ato probleme t’i keni edhe ju. Mënyra në të cilën sulmi në zemër i nënës ndikon në predispozicionin tonë për të nuk është sqaruar plotësisht, por është akoma e dukshme, pohojnë ekspertët.

Edhe sëmundja e depresionit është e trashëgueshme. Ekspertët shpjegojnë se depresioni është vetëm një nga sëmundjet mendore që mund të trashëgohet, së bashku me çrregullimin bipolar dhe skizofreninë.

© SYRI.net

Lexo edhe:

• Çfarë duhet të hani për mëngjes, 5 zakone të mira për të qëndruar në formë?
• Njollat e bardha në lëkurë, shenjë e mungesës së vitaminave në organizëm! Shkaqet e shfaqjes dhe produktet që duhet të konsumoni
• Në Mbretërinë e Bashkuar kryhet testimi i parë në botë i ilaçit kundër kancerit të lëkurës