Dr Shi Zheng-Li, një virologe nga Kina që u largua në fshehtësi nga vendi i saj për në SHBA, nga frika se mund të vritet pasi mbrojti teorinë se COVID-19 rrjedhi nga laboratori i Wuhanit dhe shkencëtarë të tjerë kanë paralajmëruar në një punim të fundit se bota duhet të përgatitet për një tjetër pandemi.

Ata thanë se për shkak se koronaviruset - si Covid-19 - kishin 'shkaktuar shfaqjen e sëmundjeve më parë, ka një shans të lartë që të shkaktojë shpërthime të ardhshme'.

Dr Zheng-Li e fitoi emrin e saj për shkak të pozicionit të saj si një nga ekspertet kryesorë për koronaviruset te lakuriqët e natës, me punën e saj që shpesh e çonte atë në shpella për të gjetur llojet më të rrezikshme të virusit përpara se t'i kthente në Wuhan për studim.

Punimi u bë nga një ekip në WIV dhe Dr Zheng-Li renditet si një nga autorët kryesorë.

Në studimin e botuar në korrik, shkencëtarët shkruan:

"Është pothuajse e sigurt që do të ketë një shfaqje të ardhshme të sëmundjes dhe ka shumë të ngjarë një sëmundje CoV [koronavirus] përsëri.

"Është e pamohueshme që nëse një specie CoV ka shkaktuar shfaqjen e sëmundjes më parë, ka një shans të lartë që ai të shkaktojë shpërthim në të ardhmen."

Koronaviruset janë një familje e madhe virusesh që jetojnë në një sërë kafshësh duke përfshirë lakuriqët e natës, derrat dhe pangolinët.

Studimi i udhëhequr nga WIV shqyrtoi literaturën mbi 40 specie të njohura të koronavirusit, si dhe kreu teste të bazuara në laborator në një numër prej tyre.

Punimi u dorëzua për botim në mars të këtij viti, por nuk u publikua deri në korrik.

Në një pjesë të studimit, ata prodhuan proteinat nga muri i bërthamës së 16 koronaviruseve - bërthama që është qendra e qelizës që përmban informacion gjenetik - për testim.

Njëzet e shtatë nga koronaviruset e studiuara - ose 68 për qind - ishin nga lakuriqët e natës, ndërsa katër të tjerë ishin te minjtë, dy te derrat dhe minjtë dhe nga një te vizon dhe derrat.

Kishte gjithashtu gjashtë koronaviruse të përfshirë që ishin tashmë te njerëzit, duke përfshirë viruset SARS dhe MERS.

Në përgjithësi, rishikimi etiketoi 20 prej viruseve si një 'rrezik të lartë' për t'u përhapur te njerëzit, duke shkaktuar potencialisht një shpërthim tjetër.

Ajo gjithashtu është shprehur se koronaviruset tashmë te njerëzit përbënin një rrezik si një 'agjent shkaktar' i një shpërthimi të ardhshëm, me gjasë sepse këto mund të shkëmbejnë gjenet me koronaviruset pushtuese duke i bërë ata më të aftë të infektojnë njerëzit.

Ata gjithashtu ngritën shqetësime për koronaviruset që po infektonin kafshë të tjera përveç nikoqirëve të tyre, duke thënë se kjo rrit rrezikun e kërcimit të tyre te njerëzit.

Studimi u botua në revistën Emerging Microbes and Infections në korrik dhe u drejtua nga Dr Xiao-Shuang Zheng nga WIV.