Nga Oerd Bylykbashi

Filmi “Ura e spiunëve” jep një shembull brilant që tregon se demokracia është frymë, besim, por është edhe rregulla.

Vetëm zbatimi i rregullave garanton frymën e demokracisë dhe besimin e njerëzve në të. Por rregullat burokratike as mund të jenë kundër frymës së demokracisë e as mund ta pengojnë apo vrasin atë.

Demokracia nuk mund të jetë ajo që mendon dhe vendos një individ për llogarinë e tij. Demokracia është ajo që vendosim sëbashku, mbi bazën e parimeve dhe rregullave që kemi miratuar sëbashku paraprakisht, jo mbi bazë rregullash të shpikura ad hoc.

Përndryshe nuk është demokraci por autokraci. Nuk do kemi pluralizëm por centralizëm. Dhe keto kemi 30 vjet që i kemi rrëzuar, por mesa duket nëse flemë gjumë, do të na rikthehen në mënyrë tinzare.

Ky është një leksion që na e jep demokracia amerikane. Ky leksion demokracie vlen për shtetin, por po aq vlen për partitë, sepse ato marrin persipër që të përfaqësojnë vullnetin e demos-it, popullit.

Nëse partitë që përfaqësojnë popullin në organet e pushtetit nuk kanë demokraci brenda tyre e brenda tyre nuk ka zbatim rregullash, mos prisni që shteti ku këto parti qeverisin, të jetë demokratik!

Nëse arrijmë në këtë pikë, kemi arritur tek ura përtej së cilës partitë njihen me emrin e kryetarëve dhe jo për kredon që përfaqësojnë.

Është kjo një urë ku shkëmbehen jo thjesht spiunët si në Berlinin e Luftës së Ftohtë, por shkëmbejmë demokracinë me autokracinë. Kutia e votimit, ku çdo antar shpreh mendimin i lirë e në fshehtësi, bën bashkë të gjithë pavarësisht dasive. Ndaj vetëm STATUTI na bën demokratë!

*******************
“Ura e spiunëve”
Në mesin e Luftës së Ftohtë, një avokat amerikan u caktua nga gjykata të mbronte një spiun rus që të gjithë donin ta shihnin në karrigen elektrike. Në fund agjenti shpetoi nga ekzekutimi dhe shkëmbye me një rob amerikan.
Dialogu:
Donnovan, avokati i spiunit rus: Je i CIA-s?
Agjenti Hoffman: Po. Desha të bëjmë një bisedë. Si po shkon çështja?
Avokati: Çështja po shkon shumë mirë. Nuk mund të bëhej më mirë.
Agjenti: Ke folur me Abel (klientin)?
Avokati: Më fal çfarë the?!
Agjenti: A ka thënë ai ndonjë gjë deri tani?
Avokati: Nuk ka mundësi që po e bëjmë këtë bisedë!
Agjenti: Sigurisht që jo (me nënqeshje ironike).
Avokati: E kam seriozisht, nuk ka mundësi që po e bëjmë këtë bisedë. Po me kërkon të thyej rregullin e sekretit avokat-klient?!
Agjenti: Lëri këto tani, avokat …
Avokati: Kujt i thua “lëri tani këto, avokat”?!
Është hera e dytë që ma thua dhe sa më shumë e dëgjoj aq më pak më pëlqen!
Agjenti: Dëgjo, unë e kuptoj rregullin e sekretit avokat-klient, kuptoj lojrat ligjore, kuptoj edhe se kështu ti siguron jetesën, por po flas për diçka tjetër. Po flas për sigurinë e atdheut tënd dhe më vjen keq nëse menyra si të pyes të ofendon, por ne duhet të dimë çfarë të thotë klienti. Donnovan, që të më kuptosh, ne kemi nevojë të dimë gjithshka. Mos bëj filma me mua! Nuk kemi ketu asnjë Libër Rregullash.
Avokati: Ti je agjenti Hoffmann, apo jo?
Agjenti: Po.
Avokati: Me origjinë gjermane?
Agjenti: Po.
Avokati: Une quhem Donnovan, irlandez nga te dy prinderit. Unë jam irlandez, ti je gjerman, por ajo që na bën të dy amerikanë, është një gjë. Një gjë e vetme. Vetem një: Libri i Rregullave. E quajmë Kushtetutë. Ne kemi rënë dakord per ato rregulla dhe kjo na bën të gjithë ne amerikanë. Kjo eshte gjithçka që na bën amerikanë. E mos më thuaj mua qe nuk kemi Libër Rregullash! E mos më tund kokën kot mua, ti bir…!
- […]