Kujtimet traumatike janë një element i zakonshëm në atlasin e trurit të njeriut dhe, gjithashtu, janë tregues i shumë ngjajeve të ndodhura ne jetën tuaj.

Sipas studimeve të realizuara nga studiesit, hipokampusi është rajoni kyç në përpunimin e kujtesës.  Hipokampusi përmban tre qarqe nervore: gyrusin e dhëmbëzuar dhe zonat CA3 dhe CA1. Këto rajone janë ato që, nëpërmjet lidhjeve sinaptike, e bëjnë kujtesën të fortë ose të dobët.

Studiuesit kryen eksperimente të ndryshme të inxhinierisë gjenetike në struktura të tilla. Kjo e bëri më të lehtë për ta frenimin e qelizave granulore në gyrusin e dhëmbëzuar te minjtë. Duke vepruar kështu, kafshët harruan mësimin e krijuar prej kohësh. Rezultatet nuk mund të ishin më të habitshme. Rruga nervore që fshin kujtimet është ajo e gyrusit të dhëmbëzuar dhe, veçanërisht, receptorit të qelizave Npy1. Kur shkencëtarët zhvilluan një peptid sintetik që stimulonte këtë receptor, ndodhi humbja e kujtesës.

Çfarë qëllimi terapeutik do të kishte informacioni rreth rrugës nervore që fshin kujtimet?

Në të ardhmen ne mund të dizajnojmë një ilaç që, duke aktivizuar receptorët Npy1, do të largonte disa kujtime traumatike. Pacientët me çrregullim të stresit post-traumatik do ta merrnin këtë ilaç psikoaktiv. Më vonë, përmes realitetit virtual, ata do të ekspozoheshin ndaj ngjarjes së pafavorshme për të fshirë gradualisht kujtesën e përmendur ose gjurmën e pafavorshme emocionale. Ky do të ishte qëllimi.

Aktualisht, nuk është ende e mundur të fshihen kujtimet.

Është e vërtetë që ne tashmë dimë për një rrugë nervore që fshin kujtimet. Megjithatë, përpjekjet e bëra për këtë qëllim kanë qenë, për momentin, të pasuksesshme. Në vitin 2020, Instituti Leuven Brain (Belgjikë) publikoi një studim mbi këtë çështje. Qëllimi i tyre ishte të përsërisnin kërkime të tjera (Schiller et al, 2010) që duket se kanë qenë të suksesshme.

Por nuk mund të bëhej. Pas katër vitesh përpjekjesh, ishte e pamundur të arrihej një efekt i fshirjes së kujtesës. Shkenca është e matur në këtë drejtim dhe e di se qëllimi do të jetë shumë i ngadaltë dhe i përpiktë. Nuk ka asnjë bazë të fortë që një strategji e tillë do të arrihet ndonjëherë, por është e qartë se shumë njerëz janë vendosur në një udhëtim kaq të mundimshëm neurologjik.

Burimi: Revista Psikologjia