Nga Jonathan Freedland

Dhe në ditën e tetë, lufta filloi përsëri. Pas një jave gëzimi dhe lehtësimi për ato familje izraelite të ribashkuara me të dashurit e mbajtur peng nga Hamasi, dhe pas pushimit nga bombardimet izraelite për popullin e Gazës, shtatë ditë armëpushimesh të vazhdueshme përfunduan këtë mëngjes. Jo më përqafime, jo më qetësi. Përkundrazi, lufta midis Izraelit dhe Hamasit është rikthyer, duke paraqitur edhe një herë atë që filozofët moralë i referohen si një "zgjedhje tragjike" - një dilemë ku nuk ka opsione të mira, vetëm dy rrugë të ndryshme drejt katastrofës. Në luftën kundër Hamasit, Izraeli përballet me një problem të tillë – dhe megjithatë ka shumë, si në mesin e atyre që mbrojnë Izraelin ashtu edhe në mesin e atyre që e denoncojnë atë, që refuzojnë ta shohin këtë.

Filloni me ata që besojnë se masakra nga Hamasi i më shumë se 1200 izraelitëve më 7 tetor i jep Izraelit lejen orale për t'u përgjigjur siç e sheh të arsyeshme, duke mos pasur pothuajse asnjë kufizim. Në këtë këndvështrim, tmerri i sulmeve të tetorit, sadizmi dhe mizoria e vrasjeve, torturave dhe përdhunimeve, kaluan çdo vijë të kuqe morale dhe kështu Izraeli mund të bëjë gjithçka që duhet për të mposhtur ata që fajësohen. Jo si hakmarrje, por si parandalim - për të siguruar që Hamasi të mos mund të përmbushë zotimin e tij për të organizuar një 7 tetor tjetër, dhe një tjetër dhe një tjetër, derisa Izraeli të çrrënjoset.

Kjo pikëpamje mund të frenojë çdo përpjekje për përmbajtje. Bie në kundërshtim me sekretarin amerikan të shtetit Antony Blinken për këmbënguljen të enjten se, përpara se Izraeli ta çojë luftën në Gazën jugore, duhet të ketë një "plan të qartë që u jep përparësi mbrojtjes së civilëve". Ai argumenton se përgjegjësia për një numër të vdekjeve që vlerësohet të jetë mbi 15,000 – në më pak se dy muaj – i takon një armiku të Hamasit që ngulitet qëllimisht në qendrat e popullsisë, duke përfshirë shkollat dhe spitalet.

Por edhe me logjikën e vet, ky pozicion mund të kalojë shpejt në rërë thithëse morale. Edhe nëse besoni se pothuajse çdo numër i vdekjeve në Gaza do të ishte një çmim moralisht i pranueshëm për të paguar për humbjen absolute të Hamasit, ju do të luftoni për të mbrojtur strategjinë aktuale izraelite – sepse pak besojnë se në fakt do të rezultojë në disfatën absolute të Hamasit.

Në Izrael javën e kaluar, fola me një figurë të lartë të së djathtës së vendit, i cili rrëfeu privatisht frikën e tij se ofensiva e Izraelit e kishte prekur pak Hamasin si një forcë luftarake. Ai vlerësoi se Izraeli kishte vrarë ndoshta 5000 burra të Hamasit (vdekjet e të cilëve duhet të numërohen në atë shifër prej 15,000 personash, shumë shpesh keqkuptuar për t'iu referuar vetëm civilëve). Kjo do të linte një krah ushtarak të Hamasit që ende numëronte midis 20,000 dhe 35,000 personash. Sipas tij, mbijetesa edhe e një fraksioni të atij numri, së bashku me disa liderë, mund të konsiderohet nga Hamasi si një fitore simbolike. Megjithatë, nëse shtatë javët e fundit janë ndonjë udhëzues, sa vdekje të tjera do të duheshin në Gaza për të arritur atë pikë?

Problemi shkon më thellë. Nëse mënyra e vetme për të mposhtur Hamasin është bombardimi i zonave civile – sepse aty vepron Hamasi – atëherë ky mund të jetë një nga ato objektiva që merr për kot sa më shumë ta ndjekësh. Sepse humbja e jetëve civile shërben si një rreshter rekrutues për Hamasin, duke mbjellë urrejtje në zemrat e të njerëzve që janë në zi. Unë e di dhimbjen që mund të shkaktojë një bombë e vetme; si duket ndikimi i tij ndër breza. E di sepse është historia e familjes sime. Disa të mbijetuar mbeten jashtëzakonisht të lirë nga dëshira për hakmarrje - por jo të gjithë.

Në këtë mënyrë, morali dhe efikasiteti janë të lidhura. Nëse drejtimi i zgjedhur i veprimit i Izraelit nuk mund të arrijë qëllimin e tij të deklaruar, atëherë bëhet shumë më e vështirë të justifikohet si vetë veprimi ashtu edhe kostoja e tij njerëzore. Është një opsion në një zgjedhje tragjike.

Por nëse ka mbrojtës të Izraelit që shikojnë larg pasojave të luftës aktuale, atëherë ka kundërshtarë të cilët, në dënimin e tyre ndaj reagimit të Izraelit, mohojnë edhe ekzistencën e një kërcënimi të Hamasit – duke preferuar të përfshihen në një mori formash mohimi.

Mund të jetë denoncimi i gjatë i sjelljes së Izraelit në Gaza i lëshuar të enjten nga Olivia Colman dhe artistë të tjerë që nuk përmendën aq shumë sa Hamasin apo 7 tetorin. Mund të jetë dështimi për shumë javë i agjencive të ndryshme, grupeve që mbrojnë gratë dhe gjoja progresistë që të flasin për dhunën seksuale që ndodhi atë ditë – duke preferuar, në disa raste të pafalshme, të heqin dorë nga provat dhe të pyesin nëse krime të tilla kanë ndodhur.

Mund të jetë nxitja për të konkluduar nga disa momente të pamjeve video se Hamasi i trajtoi pengjet e tij izraelitë në mënyrë dashamirëse – vetëm për shkak se disa nga të liruarit nuk refuzuan një shtrëngim duarsh me robëruesit e tyre – duke trumbetuar ato imazhe si provë se Hamasi është jo aq i keq në fund të fundit. Një përgjigje e tillë nuk kujton se shumica e të burgosurve të liruar kanë miq ose familje të lënë pas, që sigurisht ata nuk bënë asgjë që rrezikonte të zemëronte ata që mbanin dhe mbajnë ende kaq shumë jetë në duart e tyre.

Dhe nuk merr parasysh dëshminë që ka dalë nga disa prej të liruarve – të vajzës katërvjeçare të cilës i jepej vetëm një e pesta e një copë buke çdo ditë dhe iu refuzua të bënte dush ose banjë për shtatë javë, ose të djalit 12-vjeçar që mbahej i mbyllur në një dhomë vetëm, i detyruar të shikonte rregullisht pamjet video të masakrës së 7 tetorit. Dhe shpërfill pikëpamjen e analistëve ekspertë si Michael Milshtein, i cili është zhytur në shkrimet e Hamasit dhe postimet në rrjetet sociale, dhe që më tha se organizata ka rritur një brez të ri rekrutësh, të lindur në këtë shekull, të cilët "nuk i konsiderojnë hebrenjtë apo izraelitët si qenie njerëzore", por në vend të kësaj i shohin, "madje edhe foshnjat dhe gratë, si krijesa djallëzore".

Gjithashtu nuk thotë se sa e vështirë është të përballesh me një armik të shtyrë nga një formë shumë specifike e zellit fetar, i cili i konsideron vdekjet e civilëve nga ana e tij si një përfitim. Shikoni episodin e vitit 2003, të kujtuar së fundmi, kur Izraeli kishte në sy një shtëpi me tetë komandantë të lartë të Hamasit. Izraeli shënjestroi shtëpinë, por në momentin e fundit ndërroi një bombë një tonëshe me një bombë me një të katërtën e ngarkesës, për të kursyer civilët. Të tetë burrat u larguan, duke përfshirë disa që mbeten udhëheqës ushtarakë të Hamasit edhe tani. Një nga vendimmarrësit izraelitë atë ditë më vonë tha se ata ishin përballur me një "dilemë tragjike".

Forma më dembele e politikës praktikohet nga ata që pretendojnë se problemet komplekse janë të lehta ose mund të zgjidhen pa kosto. Në fakt, ka një çmim të tmerrshëm për t'u paguar për sa kohë që Izraeli vazhdon të luftojë në Gaza, në formën e vdekjes së mijëra të pafajshmëve. Dhe ka një çmim të tmerrshëm për të paguar nëse Izraeli ndalon së luftuari në Gaza, duke lënë të paprekur një kërcënim vrasës eliminues. Asnjë opsion nuk është i durueshëm. Është një zgjedhje tragjike. Nuk mund të bëjmë shumë për dy popujt e bllokuar nga kjo zgjedhje, por të paktën mund ta pranojmë se e shohim./The Guardian