Nga Jonathan D. Strum, The Hill

Dy javë pas luftës, është e qartë se politika izraelite ndaj Hamasit dhe Autoritetit Palestinez gjatë 16 viteve të fundit, veçanërisht nën udhëheqjen e kryeministrit Benjamin Netanyahu, ka qenë një dështim.

Qëllimi i Izraelit në këtë luftë është “shkatërrimi” i Hamasit.

Sipas Marrëveshjes së Oslos midis Izraelit dhe Organizatës për Çlirimin e Palestinës, në vitin 1994 Yasser Arafat, si kreu i Organizatës për Çlirimin e Palestinës dhe Autoriteti Palestinez, u lejua të transferohej në qytetin e Gazës, tani pika qendrore e luftës.

Organizata për Çlirimin e Palestinës në thelb drejtonte punët komunale nën kontrollin e përgjithshëm izraelit. Në vitin 2005, Izraeli evakuoi në mënyrë të njëanshme Gazën dhe fraksioni Fatah mori kontrollin e plotë të brendshëm atje.

Por Fatah ishte i korruptuar dhe dështoi të ofrojë shërbimet e duhura qeveritare. Pas vdekjes së Arafatit në vitin 2004, zgjedhjet presidenciale në Autoritetin Palestinez (i cili më pas përfshinte Bregun Perëndimor dhe Gazën), u mbajtën në janar 2005 dhe u fituan nga presidenti aktual Mahmoud Abbas, kreu i Fatahut. Që atëherë nuk është mbajtur asnjë zgjedhje presidenciale.

Zgjedhjet legjislative u mbajtën në Bregun Perëndimor dhe Gaza në janar 2006. PLO fitoi në Bregun Perëndimor dhe Hamasi fitoi në Gaza. Në vitin 2007, pati një luftë të përgjakshme civile në Gaza. Hamasi mori kontrollin e plotë të Gazës dhe vrau, burgosi ​​ose dëboi qindra anëtarë të Fatahut.

Kjo i dha fund unitetit qeveritar midis Bregut Perëndimor dhe Rripit të Gazës.

Politika e Netanyahu ka qenë gjithmonë në kundërshtim me një zgjidhje me dy shtete të konfliktit, pavarësisht Memorandumit të lumit Ëye të vitit 1998. Netanyahu kritikoi Autoritetin Palestinez, u përpoq të reduktonte ndihmën e huaj për Autoritetin Palestinez dhe siguroi që nuk do të mbaheshin zgjedhje të reja në Bregun Perëndimor.

Motivimet e Netanyahu ishin në thelb të trefishta:

Së pari, kundërshtimi ndaj Autoritetit Palestinez shkaktoi retorikë të madhe politike të brendshme;

Së dyti, një Autoritet Palestinez i dobësuar do të siguronte trazira dhe terror, duke forcuar kështu markën e tij konservatore të politikës; dhe së treti, një AP e dobësuar, së bashku me Hamasin në Gaza, i mundësoi Netanyahut të injoronte në mënyrë efektive çështjet palestineze në vend që të merrej me to.

Politika e Netanyahu, megjithatë, ishte në kundërshtim të drejtpërdrejtë me shumicën e strukturave izraelite të mbrojtjes dhe sigurisë, e cila e shihte bashkëpunimin me Autoritetin Palestinez si në interesin e sigurisë së Izraelit.

Shumica e ekspertëve të sigurisë mendonin se Autoriteti Palestinez duhej të forcohej, jo të dobësohej.

Që nga kthimi në pushtet në vitin 2009, Netanyahu nuk e fshehu dëshirën e tij për të mbajtur Hamasin dhe Autoritetin Palestinez të ndarë për qëllimet e tij politike. Për shembull, në vitin 2017, Autoriteti Palestinez dhe Hamasi po negocionin një marrje të mundshme nga Autoriteti Palestinez të kontrollit civil të Rripit të Gazës. Edhe pse Shtetet e Bashkuara dhe Egjipti e mbështetën këtë pajtim, Netanyahu u kundërshtua me vendosmëri, që të mos fuqizonte Autoritetin Palestinez.

Më tej, pati tre “mini luftëra” me Hamasin gjatë 14 viteve të fundit të Netanyahut si kryeministër. Kishte një marrëveshje jo shumë të heshtur midis Hamasit dhe Netanyahut që, pas çdo raundi luftimesh, Izraeli do të lejonte që fondet nga Katari dhe gjetkë të ktheheshin përsëri në Hamas

Kjo ishte kundër rekomandimit të pjesës më të madhe të institucionit të tij të sigurisë. Siç u pa, këto fonde u përdorën nga Hamasi për të ndërtuar tunele dhe për të grumbulluar armë në vend të ndërtimit të infrastrukturës së brendshme për popullin e Gazës, raporton abcnews.al.

Aparati izraelit i sigurisë shpesh donte të shkonte pas udhëheqjes së Hamasit në mënyrë të bashkërenduar gjatë shumë prej këtyre mini-luftërave. Ata u ndaluan ta bënin këtë nga Netanyahu, sepse ai kishte nevojë për Hamasin si petë e tij kundër Autoritetin Palestinez. Ai nuk kishte objektiva strategjikë afatgjatë, por vetëm politikë afatshkurtër.

Me Hamasin në pushtet në Gaza, së bashku me Autoritetin Palestinez të dobësuar qëllimisht në Bregun Perëndimor, Netanyahu mund të pretendonte se nuk kishte asnjë partner palestinez për negociata.

Pas Shabatit të përgjakshëm të Zi, siç quhet tani në Izrael, dhe një fushate të gjerë bombardimi ajror, Izraeli është gati “të shkatërrojë udhëheqjen e Hamasit”,  çfarëdo që të thotë kjo, në një ofensivë të kushtueshme tokësore.

Pyetja kryesore është se çfarë ndodh më pas, diçka që Netanyahu nuk ka qenë kurrë i zoti t’i përgjigjet.

Fatkeqësisht, ajo që ndodh në “pas luftës” është ndoshta edhe më e rëndësishme se vetë luftimet. Për shkak të politikave të Netanyahut, nuk ka asnjë udhëheqje palestineze të aftë për të zëvendësuar Hamasin  edhe nëse Izraeli ishte i suksesshëm në qëllimet e tij të papërcaktuara.

 Pra, çfarë ndodh atëherë?

Barbaria dhe shkalla e sulmit të Hamasit ka shkaktuar një ndryshim paradigme në konflikt dhe se ku na çon ende nuk dihet.

Black Shabbat ka traumatizuar jo vetëm Izraelin, por edhe pjesën më të madhe të diasporës hebreje globale. Egërsia e përgjigjes izraelite do të traumatizojë edhe palestinezët.

Të gjitha palët e interesuara duhet të fokusohen në ditën pas përfundimit të luftës.

Kush do ta qeverisë Gazën?

Dhe si do të qeveriset Gaza pas luftës?

Për këtë detyrë nuk ka përgjigje por më mirë të fillojmë të mendojmë për të.