Disa shtete po i ndalojnë cigaret elektronike me një përdorim, të cilat po bëhen zakon tek adoleshentët, për shkak të shqetësimeve shëndetësore.

Kur cigaret elektronike dolën për herë të parë në treg, ato u reklamuan si më e vogla ndër dy të këqija, duke i ndihmuar njerëzit të largohen nga cigaret tradicionale dhe rreziqet shëndetësore që lidhen me pirjen e duhanit.

Por vitet e fundit, vapes janë bërë diçka si një zakon në mesin e të rinjve. Aparati për përdorim të vetëm - i njohur gjithashtu si "paff bar" - është praktikisht një aksesor dhe një numër në rritje i adoleshentëve mund të shihet me të, njofton Euronews.

Disa vende anembanë globit po shqyrtojnë ndalimin e tyre për të frenuar fenomenin.

Mbretëria e Bashkuar

Në Mbretërinë e Bashkuar, zërat po bëjnë thirrje gjithnjë e më shumë për ndalim; shtytja më e fundit ka qenë nga qeveria e Uellsit, që i ka kërkuar qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar të ndërmarrë veprime.

Kjo pason një shtysë të ngjashme nga qeveria skoceze për të nxitur qeverinë e Mbretërisë së Bashkuar që të marrë në konsideratë një ndalim, duke përmendur mbeturinat e cigareve elektronike të disponueshme dhe moshën e re të konsumatorëve.

Ministri i Parë i Skocisë, Humza Yousaf i quajti cigaret elektronike të disponueshme një "kërcënim për shëndetin publik dhe mjedisin".

“Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka thënë se ka prova që sugjerojnë se të rinjtë që nuk kanë pirë kurrë duhan, por përdorin cigare elektronike, e dyfishojnë mundësinë e tyre për të filluar të pinë cigare në jetën e mëvonshme”, shtoi ai.

“Për mjedisin, provat janë të pamohueshme – nga mbeturinat në rrugët tona, te rreziku i zjarreve në objektet e mbeturinave, pra ka çështje që kërkojnë veprim”.

Shtetet anëtare të BE-së

Irlanda po kërkon pikëpamjen e popullit përpara një ndalimi të mundshëm, ndërkohë që shumë shoqata shëndetësore dhe mjedisore po i kërkojnë qeverisë të veprojë.

Për shembull, VOICE Ireland ka qenë shumë e zëshme për këtë çështje, duke nisur një peticion dhe duke promovuar fushatën #BanDisposableVapes në mediat sociale për ta bërë Irlandën "vendin e parë në Evropë që ndalon “vape”-t e njëpërdorshme".

Gjermania gjithashtu synon të ndërmarrë masa kundër cigareve elektronike njëpërdorimshme. Disa ekologë - duke përfshirë Steffi Lemke, Ministrjen Federale të Mjedisit e Gjelbër - kanë shkuar më tej, duke dashur t'i ndalojnë fare në BE.

“Cigaret elektronike me një përdorim ndotin mjedisin dhe shpesh përfundojnë në mbeturina shtëpiake në vend që të hidhen siç duhet si pajisje elektrike”, tha Lemke për gazetën gjermane Mitteldeutsche Zeitung.

“Ato gjithashtu mund të shkaktojnë probleme serioze në landfille për shkak të zjarreve,” shtoi ajo.

Edhe Franca, vendlindja e të gjitha klisheve të cigareve, mori masë kundër cigareve elektronike ndërsa Belgjika po pret dritën jeshile të BE-së për t'i ndaluar ato.

Shitur nga 8 deri në 12 euro në dyqane duhani, në faqet e internetit ose në supermarkete, trendi i "puff"-eve mori hov në fund të vitit 2021 i promovuar në mediat sociale.

Me përmbajtje midis 0 dhe 20 mg/ml, cigaret elektronike me një përdorim u kritikuan gjithashtu për shkak të prirjes së konsumatorëve të rinj drejt cigareve të zakonshme.

“Mund të thuhet se nuk është nikotinë. Por është një refleks, një gjest me të cilin të rinjtë po mësohen. Pastaj kështu shkojnë drejt pirjes së duhanit dhe ne duhet ta ndalojmë këtë”, tha kryeministrja franceze Elisabeth Borne kur shpalli ndalimin.

Një ndalim tashmë në fuqi në Australi dhe Zelandën e Re

Zelanda e Re, e njohur për udhëzimet e saj strikte kundër duhanit, ka pasur një ndalim efektiv që nga gushti i këtij viti.

Vendi e ka goditur këtë tymosje me një sërë rregullash të reja për të mbrojtur të rinjtë, si një nivel më të ulët të nikotinës, emra shijesh më të zbehtë dhe një ndalim për hapjen e dyqaneve të tyre në afërsi të shkollave.

"Ne e kuptojmë se duhet të vendosim një ekuilibër midis parandalimit të të rinjve që të fillojnë të pinë duhan, në të njëjtën kohë me disponueshmërinë e “vape”-ve si një mjet për ndërprerjen e duhanit për ata që vërtet duan të lënë duhanin", tha Dr Ayesha Verrall, ministre e Shëndetësisë e Zelandës së Re..

Kufizimet erdhën një muaj pasi Australia njoftoi masa të ngjashme për tymosjen, pasi qeveria akuzoi industrinë e duhanit se po përpiqej ta bënte gjeneratën e ardhshme të adoleshentëve "të fiksuar pas nikotinës".

Sa të dëmshëm janë për shëndetin cigaret elektronike me një përdorim?

Të shpikura në vitin 2019, ato me përdorim të vetëm vijnë zakonisht me pako me ngjyra dhe shpejt fituan popullaritet mes adoleshentëve, së pari në SHBA. Trendi kaloi shpejt Atlantikun.

Financial Times raportoi se 14 për qind e adoleshentëve anglezë të moshës 14 deri në 17 vjeç përdorin cigare elektronike të tilla më shumë se një herë në javë.

Në Evropën më të gjerë, shifrat po lulëzojnë gjithashtu me një sondazh francez që thekson se mbi një në 10 adoleshentë ka provuar të tymosë me të.

Shijet e ëmbla të cigareve elektronike me një përdorim janë argumenti më bindës i marketingut për konsumatorët e rinj.

Sipas organizatës mbikqyrëse të industrisë së duhanit STOP, kombinimi i shijeve të frutave, paketave argëtuese dhe promovimit nga ndikuesit e mediave sociale janë të destinuara të synojnë dhe të ngrenë një brez të ri përdoruesish si "duhanpirës zëvendësues".

Sondazhi theksoi se në Francë, 17 për qind e adoleshentëve përdornin pajisje për një përdorim, dhe më pas kalonin në produkte të tjera.