SHBA - Lisa Montgomery, një e burgosur federale, tani është planifikuar të ekzekutohet më 12 janar 2021. Ajo është e vetmja grua që po pret dënimin me vdekje, e para e ekzekutuar nga qeveria federale në 67 vjet.

Cila është Lisa?

Nëna e Lisa Montgomery ishte një alkoolist që piu gjatë shtatzënisë, duke bërë që Montgomery të lindte me dëmtime të përhershme të trurit. Që fëmijë, Montgomery do të lidhej me karrigen e saj të lartë, e detyruar të bënte dushe të ftohta dhe të rrihej me rripa, kordonë, varëse rrobash dhe furça flokësh si dënim. Nëna e saj gjithashtu ia mbulonte gojën me shirit ngjitës për ta detyruar të heshtte, sipas padisë.

Pasi motra e saj e madhe u keqtrajtua dhe u përdhunua rregullisht, shërbimet sociale e larguan atë nga shtëpia, por agjencia nuk arriti ta largonte Montgomery nga shtëpia si atë.

Në moshën 11 vjeçare, njerku e përdhunoi për herë të parë. Ai përfundimisht ndërtoi një dhomë të veçantë për ta izoluar dhe përdhunuar vazhdimisht.  Kur e ëma e mori vesh, ajo kërcënoi Montgomery duke i vendosur një armë në kokë.

Në moshën 15 vjeç, nëna e saj e trafikoi atë tek burra të moshuar në këmbim të shërbimeve të tjera.

Procesi gjyqësor pohon se Montgomery do të fillonte të ndahej mendërisht nga realiteti për të mbijetuar përmes traumës.

Gjatë shkollës së mesme, nëna e Montgomery e detyroi atë të martohej me djalin 24-vjeçar të të dashurit të saj  i cili vazhdoi ta torturonte dhe përdhunonte. Pasi ajo lindi fëmijën e katërt të burrit të saj, ai dhe nëna e saj e detyruan Montgomery të sterilizohej, sipas dokumenteve të gjykatës.

Përfundimisht të dy u divorcuan, dhe ai luftoi për të marrë kujdestarinë e fëmijëve të tyre.

Vrasja e Stinnett nga Montgomery ndodhi dy ditë pasi ai bëri kërkesë për t'i marrë asaj kujdestarinë e fëmijëve.

"Për dikë që ka pësuar llojin e terrorit seksual dhe traumës që ka Lisa, ky trajtim nuk është thjesht mizor dhe i pazakontë: është torturë", tha Cassandra Stubbs, drejtoresha e Projektit të Ndëshkimit Kapital të ACLU.

“Lisa është gruaja e parë që ekzekutohet nga qeveria federale në gati 70 vjet, por kushtet në të cilat ajo mbahet janë shumë më të ashpra se çdo burrë që vuan dënimin me vdekje, apo kushdo që synon vetëvrasjeje.  Mizoria e trajtimit janë me sa duket pika kryesore. Kushtetuta nuk i jep leje qeverisë sonë të torturojë njerëzit para se t'i çojë ata në vdekje - këto kushte duhet të lehtësohen menjëherë, "shtoi ajo.

Montgomery merr disa ilaçe antipsikotike për të menaxhuar shëndetin e saj mendor, por ende vazhdon të tregojë simptoma të traumës së saj seksuale. Ajo është diagnostikuar me çrregullim bipolar dhe çrregullim kompleks të stresit post-traumatik.

ACLU pretendon se kushtet në Carswell, burgu federal në Fort Worth ku ajo aktualisht mbahet, paralelizon torturën duke marrë parasysh historinë e saj të abuzimit seksual dhe përdhunimit.

Kur data e ekzekutimit u caktua më 16 tetor, Montgomery u privua menjëherë nga të gjitha gjerat e saj, duke përfshirë libra, letra ligjore dhe fotografi të fëmijëve të saj.

Ajo u transferua në një qeli të ftohtë me drita të ndritshme të lëna 24 orë në ditë, duke e privuar atë nga gjumi. Rojet meshkuj e shikojnë atë gjithë ditën, përfshirë edhe kur ajo përdor tualetin.

Veshjet e saj standarde, duke përfshirë sytjena, mbathje dhe çorape u morën, duke e lënë atë vetëm me një fustan të lirshëm me rripa Velcro që e linte Montgomery të ekspozuar nëse ajo ulet ose struket. Pas 14 ditësh pa ndërresa, asaj i dhanë të brendshme rrjetë, të cilat ajo i kërkonte çdo ditë për dy javë, me udhëzimin, "bëhu një vajzë e mirë, tani".

Të pandehurit në procesin gjyqësor të ACLU planifikojnë ta transferojnë atë në një burg krejtësisht për meshkuj ndërsa afrohet data e ekzekutimit.

"Ajo u vendos gjithashtu në kushte të reja të izolimit që janë më të ashpra sesa kushtet për burrat e vendosur në USP Terre Haute nën vëzhgimin e vdekjes," pretendon ACLU. "Të pandehurit nuk i kanë detyruar burrat e dënuar të përjetojnë diçka si burgosja aktuale e zonjës Montgomery."

Ndërkohë, një koalicion i avokatëve dhe grupeve kanë dërguar letra duke i kërkuar Presidentit Trump të ndalojë ekzekutimin e saj, duke përfshirë 41 prokurorë aktualë dhe ish-prokurorë, më shumë se 800 persona dhe organizata që luftojnë dhunën ndaj grave.