Lajmi i fundit

ÇIM PEKA LIVE/ Shtabi elektoral i PS në Dubai

Sëmundjen e ngjashme me sifilizin nuk e çoi Kolombi në Amerikë

Sëmundjen e ngjashme me sifilizin nuk e çoi Kolombi në Amerikë

14:49, 25/01/2024
A+ Aa A-

Eksploruesi italian Kristofer Kolombi historikisht është akuzuar për sjelljen e sëmundjeve të ngjashme me sifilizin në Amerikë, por një studim i ri zbuloi se sëmundja kishte bërë kërdinë mijëra vjet më parë.

Shfaqja e parë e një epidemie të sifilizit u dokumentua në fund të shekullit të 15-të në Europë, duke i bërë historianët të besojnë se ajo u soll në Amerikë kur Kolombi shkeli në kontinent.

Provat e ADN-së kanë zbuluar tani se treponematoza, një sëmundje e vjetër e ngjashme me sifilizin, ekzistonte në Brazil më shumë se 2000 vjet para se eksploruesi të nisej për në botën e re.

Kerttu Majander, studiuese postdoktorale në Universitetin e Bazelit, tha: "Fakti që gjetjet përfaqësojnë një lloj endemie të sëmundjeve treponemale, dhe jo sifilizit seksualisht të transmetueshëm, e lë origjinën e sifilizit seksualisht të transmetueshëm ende të paqartë".

Ekipi ekzaminoi eshtrat e katër njerëzve që vdiqën në rajonin bregdetar të Santa Catarina-s në Brazil mijëra vjet më parë.

Patogjenët e gjetur në mbetjet që shfaqnin shenja të një sëmundjeje të ngjashme me sifilizin, që ka të ngjarë të ishin një plagë në gojë dhe dhimbje të këmbës. Studimi, i publikuar në Nature, thoshte se eshtrat u gërmuan në zonën arkeologjike Jabuticabeira II dhe janë studiuar që nga viti 2016.

Studiuesit ekzaminuan 37 nga 99 mostra të të dhënave të sekuencës dhe zbuluan se kishte midis shtatë dhe 133 përkime pozitive për sëmundjet që rrjedhin nga familja Treponema.

Verena Schünemann, me Universitetin e Cyrihut dhe një bashkautore në studim, tha: "Megjithëse origjina e sifilizit ende lë hapësirë për imagjinatë, të paktën ne tani e dimë pa dyshim se treponematozat nuk ishin të huaj për banorët amerikanë që jetuan dhe vdiq shekuj para se kontinenti të eksplorohej nga europianët.

Deri më tani, studiuesit dhe arkeologët nuk mund të gjenin asnjë provë se këto sëmundje veneriane ekzistonin para epidemisë në Europë në vitin 1492, duke u mundësuar studiuesve të rillogaritnin se kur bakteret kishin origjinën, duke e vendosur atë midis vitit 780 para Krishtit dhe 450 pas Krishtit.

Ekzistenca e sëmundjeve treponemale tregon se bakteret ka të ngjarë të ishin përhapur tashmë në mbarë botën para se dikush të udhëtonte në Amerikë, tha Schünemann për IFLScience.

"Bazuar në këto rezultate, ne nuk mund të favorizojmë një nga dy opsionet," tha ajo, por shtoi se bazuar në gjetjet e tyre, "duket më shumë gjasa që familja bakteriale ishte tashmë e përhapur globalisht para se Kolombi të lundronte në Amerikë. '

Studiuesit thanë në studim se këto gjetje mund të hedhin dritë për mënyrën "se si popullatat e kaluara lulëzuan dhe u përballën me problemet shëndetësore, të cilat mund të shkaktojnë shqetësime si stigmatizimi për shkak të sëmundjeve ose të drejtave dhe çështjeve ligjore midis njerëzve që jetojnë sot".

Studiuesit thanë se shpresojnë se zbulimi i tyre mund të çojë në origjinën e sifilizit dhe përfundimisht të shpjegojnë historinë e të gjitha treponemave.

Brenda Baker, një antropologe në Universitetin Shtetëror të Arizonës, e cila nuk ishte e përfshirë në projekt, tha për Live Science: "Rikuperimi i një gjenomi kaq të lashtë treponemal sugjeron që së shpejti mund të jemi në gjendje të plotësojmë boshllëqe të mëdha në të kuptuarit tonë të evolucionit dhe të shpërndarjes" së këtij patogjeni në antikitet, pasi më shumë aADNA [ADN e lashtë] është gjetur nga vende të tjera në mbarë botën.'

© SYRI.net

Lexo edhe:

Komentet

Shto koment

Denonco