Në shumë dyqane në Kosovë mund të gjenden lodra që konsiderohen të rrezikshme për shëndetin e fëmijëve, por edhe të personave tjerë që bien në kontakt me to.
Dhjetëra produkte të plastikës, pambukut dhe xhelatinës, që nuk i plotësojnë kriteret për t’u plasuar në treg, janë identifikuar nga Radio Evropa e Lirë në disa dyqane në Prishtinë, që shesin artikuj me çmime të lira: një euro një lodër.
Lodrat e tilla rrisin rrezikun që fëmijët të përballen me sëmundje të ndryshme, përfshirë edhe dëmtim të shëndetit riprodhues, thonë ekspertë të fushës.
Autoritetet, përfshirë Inspektoratin e Tregut, thonë se bëjnë kontrolle të vazhdueshme.
Sipas direktivave të Bashkimit Evropian, janë tri kritere bazë që duhet të respektohen për t’i importuar dhe vendosur lodrat në treg.
Ato duhet të përmbajnë në paketim ose të ngjitur diku në trup shenjën “CE”, e cila tregon se prodhuesi ose importuesi konfirmon përshtatshmërinë e mallrave me standardet evropiane të sigurisë shëndetësore dhe mbrojtjes së mjedisit, pastaj një letër me përshkrimin dhe përdorimin e produktit, si dhe grup-moshën për të cilën janë të ndaluara.
Kosova plot me lodra “të dyshimta”
Dhjetëra lodra që ka identifikuar REL-i në tregun e Kosovës, nuk i plotësojnë këto kritere.
Me 1 euro, REL-i ka blerë në një dyqan në Prishtinë një set shkollor fals të prodhuesit të njohur të lodrave “L.O.L. Surprise”. Produkti origjinal në ueb-faqe të ndryshme shitet për një çmim që sillet nga 15 deri në 20 euro.
Produkti fals i blerë në Prishtinë nuk e ka mbishkrimin “CE”, nuk ka informacione të përdorimit e as grup-moshën për të cilën nuk rekomandohet përdorimi.
Produkti mban mbishkrimin “Made in China”, ose i bërë në Kinë, ndërsa barkodi, që përmban informacione mbi të, lidhet me një qendër tregtare në shtetin e Libisë.
Dyqani në Prishtinë kishte dhjetëra produkte që, pasi u testuan nga ekipi i REL-it, doli se përmbajnë barkode të rreme.
Njëri nga shitësit në dyqan tha se lodrat vijnë nga Kina dhe se importohen nga një kompani për të cilën refuzoi të ndante detaje.
“Unë i blej nga një person këtu në Kosovë. Ai i merr në Kinë dhe Turqi a Shqipëri, s’jam i sigurt. A kështu, prej Kinës janë – me aq sa di unë”, tha ai.
Nga të dhënat e importit nga Dogana e Kosovës, rezulton se nga 1 janari i vitit 2022 deri më 31 dhjetor 2022, nga Kina janë importuar lodra në vlerë prej mbi 9.7 milionë eurosh.
Lodra të dyshimta edhe në rrugë e sheshe
Albulena Nrecaj nga Prishtina, nënë e një vajze dy vjeçe, thotë se e ka të vështirë t’iu ikë lodrave që mund të jenë të dyshimta.
“Gjithmonë para se të blej lodra për vajzën, ua lexoj përmbajtjen apo kartën e marketingut. Por, fatkeqësisht, lodrat që plotësojnë standardet e sigurisë dhe atë të përmbajtjes së materialeve jo të dëmshme për shëndetin, kanë kosto shumë të lartë. Në anën tjetër, lodrat e dyshimta pa shënimet e nevojshme, janë prezent gjithkund, rrugëve dhe shesheve”, thotë Nrecaj.
“Vajza ime është e ekspozuar ndaj tyre dhe është e pamundur t’ia shpjegoj se pse nuk mund ta ketë një lodër të caktuar, të cilën ajo e dëshiron, se e ka parë në shesh të ekspozuar”, shton ajo.
Rreziku që paraqesin lodrat toksike, ka qenë temë e madhe diskutimi në Kosovë në vitin 2018, kur atëbotë Ministria e Tregtisë dhe Industrisë ka dërguar 15 mostra lodrash në një laborator në Holandë dhe 12 prej tyre kanë rezultuar se kanë qenë të rrezikshme për shëndetin e fëmijëve.
Mes tjerash është konstatuar se ato përmbajnë materie toksike, që mund ta dëmtojnë organizmin e fëmijëve.
© SYRI.net
Pse duam një mjeke femër? Studimi zbulon se pacientët e trajtuar nga gratë kanë më shumë gjasa të mbijetojnë
Anglezët me shkallën më të lartë të konsumimit të alkoolit dhe duhanit nga fëmijët në botë
Faktorët kryesorë që ndikojnë në shëndetin mendor të adoleshentëve
Denonco
Merrni lajmet më të fundit nga SYRI.net në çdo moment dhe kudo që të jeni!
