Marrëveshja nga Uashingtoni, nga shtatorin e kaluar – që Prishtina të mos lobojë për anëtarësim në organizatat ndërkombëtare dhe që Beogradi të mos drejtojë një fushatë për të tërhequr njohjen, skadon për pak më shumë se një muaj.
Tashmë është spekuluar se cili nga ata që nuk e njohën pavarësinë e vetëshpallur të Kosovës mund të ndryshojë pozicionin e saj dhe nën presionin e të cilit është. Pasi Prishtina deklaroi në mënyrë të njëanshme pavarësinë, një ditë më vonë, më 18 shkurt 2008, njohja mbërriti nga Ankaraja. Që atëherë, Presidenti i Turqisë dhe zyrtarë të tjerë shpesh kanë folur për këtë çështje. Trembëdhjetë vjet më vonë, Rexhep Tajip Erdogan është i qartë se ata po punojnë për të rritur numrin e vendeve që do të ndjekin shembullin e tyre.
Presidenti Aleksandar Vuçiq tha se ai kishte shumë respekt për Presidentin Erdogan, se ai dëshironte marrëdhëniet më të mira me Turqinë, por se Serbia kishte interesat e veta dhe se do të vepronte në përputhje me ato interesa.
Ai gjithashtu kujtoi atë që u nënshkrua në Uashington shtatorin e kaluar. Prishtina është zotuar për një vit që të mos lobojë për anëtarësim në organizatat ndërkombëtare dhe Beogradi ka pranuar të ngrijë fushatën për të tërhequr njohjen.
Cila pjesë e marrëveshjes është më e rëndësishme për Shtetet e Bashkuara
Milan Krstic nga Fakulteti i Shkencave Politike thotë se nuk kishte asnjë detyrim nga Prishtina për të mos lobuar për njohje të reja.
“Në një farë mënyre, ajo marrëveshje është një nga esencat politike të marrëveshjes që u arrit, domethënë marrëveshja që u arrit në Uashington. Unë mendoj se kur administrata amerikane thotë se është e nevojshme t’i përmbahen marrëveshjes, domethënë marrëveshjes, se ata po mendojnë për atë pjesë” – shton Krstiq.
Ai beson se anëtarësimi në organizata ndërkombëtare është ende kryesisht i paarritshëm për Prishtinën dhe se kjo është një nga gjërat ku Beogradi ka treguar se autoritetet e Prishtinës nuk mund të marrin asgjë pa një marrëveshje me Beogradin.
Tanaskoviç: Fushata e njohjes zgjat gjithë kohën
Fushata për njohje, pavarësisht nga fakti që u hesht zyrtarisht dhe publikisht pas nënshkrimit në Shtëpinë e Bardhë, për diplomatin Darko Tanaskovic, siç thotë ai – zgjat gjithë kohën, në nivelin diplomatik. Në mesazhin e Presidentit të Turqisë, ajo lexon se merr pjesë në atë dhe ajo e zbuloi atë.
“Turqia mund të ndikojë në tre ose katër vende”
Faktori kryesor këtu është lidhja e atyre përpjekjeve me Shtetet e Bashkuara, të cilat natyrisht kanë një ndikim më të madh, madje edhe në një pjesë të botës myslimane, sesa Turqia – shpjegon Tanaskovic.
Ai vlerëson se, megjithëse është e vështirë të vlerësohet, Turqia mund të ndikojë në tre ose katër vende, sepse shumica e atyre që nuk e njohin pavarësinë e vetëshpallur të Kosovës e bëjnë këtë për arsyet e tyre shumë të forta shtetëror-kombëtar, të cilat fushata e Ankarasë nuk mund të ndikojë shumë.
Greqia, Prishtina dhe “faktori Qipros”
Sa mund të ndikojë sjellja e Ankarasë në lëvizjet e Athinës – analizon Beogradi.
Nuk duhet të neglizhohet se pozicioni i Erdogan arriti pak para vizitës së tij në pjesën e Qipros që Turqia e njeh si shtet.
Tanaskovic kujton se një nga arsyet pse Greqia nuk e ka konsideruar vendimin për njohjen e të ashtuquajturës faktor skulpturor.
“Eshtë një faktor që përveç kësaj e largon Greqinë nga ideja e njohjes së Kosovës, ajo gjithashtu ka vështirësi të brendshme, ka një gjendje shpirtërore kombëtare, ka qëndrimin e kishës” – tha Tanaskoviç.
Sipas diplomatit, thirrja e Erdogan sigurisht nuk e afron Greqinë më pranë ndërmarrjes së hapit të fundit drejt njohjes.
“SH.B.A. do të preferonte të vazhdonte ngrirjen e të dy fushatave”
Krstic thotë se Shtetet e Bashkuara do të preferonin të vazhdonin mbajtjen e një statusi të tillë, për të zgjatur aktualisht marrëveshjen pa një nënshkrim zyrtar, për të vazhduar të ndalonin ose ngrinin fushatën për tërheqjen e njohjes dhe fushatën për t’u bashkuar me organizatat ndërkombëtare.
“Mendoj se ata janë të vetëdijshëm se është e nevojshme të bëhet përparim në disa fusha të tjera në mënyrë që kjo pjesë e marrëveshjes të mbetet në fuqi” – shton Krstiq.
“Ndikimi i fortë i SHBA në Greqi, Athina mund të ndryshojë pozicionin”
Tanaskovic tregon marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe Greqisë, e cila është në një situatë të vështirë ekonomike dhe ku Amerikanët kanë një ndikim të fortë.
“Ta themi thjesht, ata marrin parasysh sigurinë e Greqisë si mbrojtësin e saj. Nga ana tjetër, Greqia është në një situatë shumë të vështirë financiare. E gjithë kjo çon në përfundimin se mund të jetë një vend dhe lëvizjet e fundit të Athinës tregojnë se mund të jetë një vend midis këtyre pesë vendeve evropiane që do të devijojnë nga pozicioni i mosnjohjes së Kosovës” – beson Tanaskovic.
Çfarë vjeshte pritet
Kjo është arsyeja pse analistët presin një rënie statike kur bëhet fjalë për rezultatin e negociatave.
Sidoqoftë, thonë ata, ata nuk do të habiteshin nëse fushatat për tërheqjen e njohjes ose anëtarësimin në organizatat ndërkombëtare shkrihen dhe që të dy palët të kthehen në agjendë para marrëveshjes së Uashingtonit.
© SYRI.net
Një muaj paraburgim nga Beogradi për kosovarin e ndaluar në Serbi
Murati: Marrëveshjet e deritanishme janë marrë vetëm me serbët e Kosovës
17 vjeçari e ther me thikë një person në Ferizaj, arrestohet brenda dy orëve
Denonco
Merrni lajmet më të fundit nga SYRI.net në çdo moment dhe kudo që të jeni!
