Shkencëtarët zbulojnë modelet e trurit që çojnë në autizëm

Shkencëtarët zbulojnë modelet e trurit që çojnë në autizëm

12:29, 27/05/2024
A+ Aa A-

Shkencëtarët kanë identifikuar një model të veçantë të lidhjes së trurit tek foshnjat gjashtëjavëshe që kanë më shumë gjasa të zhvillojnë autizëm. Zbulimi ofron njohuri për zhvillimin neurologjik të çrregullimeve të spektrit të autizmit, ndërsa mbështet zhvillimin e ndërhyrjeve të hershme në të ardhmen.

Çrregullimet e spektrit të autizmit (ASD) përfshijnë një grup të gjerë kushtesh të karakterizuara nga njëfarë shkalle vështirësie në ndërveprimin dhe komunikimin social. Në SHBA, ASD prek afërsisht një në 36 fëmijë deri në moshën 8 vjeç, sipas një raporti të vitit 2020 nga Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.

Ka shumë shkaqe potenciale të çrregullimeve të spektrit të autizmit, të cilat përfshijnë faktorë mjedisorë dhe gjenetikë. Si të tillë, fëmijët që kanë vëllezër e motra më të mëdhenj me autizëm kanë më shumë gjasa të diagnostikohen me të. Duke ditur se këta fëmijë janë "me rrezik të lartë" për çrregullime të spektrit të autizmit, e bën edhe më të rëndësishme që ne të zhvillojmë teste të sakta parashikuese për të lehtësuar diagnostikimin e hershëm.

Në një studim të ri, të botuar në revistën Communications Biology, studiuesit nga Universiteti i Kalifornisë, Los Anxheles filluan të hetojnë se si modelet e lidhjes së trurit në këta fëmijë "me rrezik të lartë" mund të ndryshojnë nga ato të bashkëmoshatarëve të tyre.

Ekipi vlerësoi 53 foshnja gjashtëjavëshe, 24 prej të cilave kishin të paktën një vëlla më të madh me diagnozë autizmi. Foshnjat iu nënshtruan një skanimi fMRI ndërsa flinin dhe u ndoqën me ekzaminime të gjurmimit të syve në muajt 3, 6, 9 dhe 12, ndërsa shikonin fragmente nga Charlie Brown dhe Sesame Street, që tregonin ndërveprimet sociale.

Në mënyrë të veçantë, ekipi ishte i interesuar për një koleksion të rajoneve të trurit të quajtur Rrjeti i Spikatjes, i cili luan një rol vendimtar në përcaktimin nëse stimujt mjedisorë meritojnë vëmendjen tonë.

Foshnjat me një probabilitet më të lartë për të zhvilluar autizëm - domethënë ato me një ose më shumë vëllezër e motra me diagnozë autizmi - treguan lidhje më të forta midis këtij rrjeti të trurit dhe rajoneve të trurit të përfshira në përpunimin e informacionit ndijor dhe lëvizjes. Ndërkohë, fëmijët në grupin "me rrezik më të ulët" treguan lidhje më të madhe midis Rrjetit të Spikatjes dhe rajoneve të trurit të përfshirë në vëmendjen dhe ndërveprimet sociale, lidhje të cilat ishin më të dobëta në grupin "me rrezik të lartë".

Në vetëm gjashtë javë, këto modele të hershme të trurit parashikuan sjelljen e fëmijëve në 12 muaj - ata me lidhje më të madhe me rajonet shqisore treguan përgjigje ekstreme ndaj tingujve dhe ndjesive në mjedisin e tyre, një gjendje që është e zakonshme në autizëm. Ndërkohë, ata me më shumë lidhje me rajonet e vëmendjes sociale ishin më të mirë në ndërveprim shoqëror me bashkëmoshatarët e tyre.

"Një teori në zhvillim në kërkimin e autizmit është se ndryshimet në përpunimin ndijor mund t'i paraprijnë simptomave më klasike sociale dhe komunikuese të autizmit, dhe këto të dhëna e mbështesin atë teori duke treguar se dallimet shumë të hershme të trurit që lidhen me mënyrën se si ndahet vëmendja mund të parashikojnë si sjellje ndijore ashtu edhe sociale tek të vegjlit”, tha në një deklaratë Shulamite Green, një asistent profesor në Shkollën e Mjekësisë David Geffen në UCLA dhe autor i studimit.

"Me fjalë të tjera, më shumë vëmendje ndaj stimujve shqisorë të jashtëm në mjedis mund ta bëjë të vështirë ndjekjen e shenjave sociale dhe ky ndryshim në vëmendje mund të ndikojë me të vërtetë se si zhvillohet truri gjatë vitit të parë të jetës dhe më tej."

Autorët shtojnë se madhësia e vogël e kampionit dhe pika e vetme kohore e përdorur në studimin e tyre kufizon atë që mund të përcaktojmë nga këto gjetje. "Sidoqoftë, rezultatet e përgjithshme sugjerojnë fuqimisht se modelet atipike të lidhjes së Rrjetit t Spikatjes mund të pasqyrojnë një dobësi zhvillimore," shkruajnë ata.

 

 

© SYRI.net

Lexo edhe:

Komentet

Shto koment

Denonco