Rrahjet e zemrës, mjegullimi i trurit dhe thonjtë e brishtë zakonisht nuk lidhen me mungesën e hekurit, por ato janë shenja të zakonshme që mund t'ju mungojë kjo lëndë ushqyese thelbësore. Mungesa e hekurit prek 8 në 10 njerëz në mbarë botën, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë.

Hekuri është thelbësor për transportimin e oksigjenit në të gjithë trupin, ruajtjen e një sistemi të shëndetshëm imunitar dhe reduktimin e rrezikut të sëmundjeve të zemrës dhe mushkërive. Dietologu i regjistruar klinik Adam Enaz shpjegon: "Pa hekur të mjaftueshëm, qelizat, indet dhe organet tona nuk mund të funksionojnë në mënyrë optimale pasi trupi nuk mund të prodhojë mjaftueshëm rruaza të kuqe të shëndetshme". Shumë pak hekur mund të çojë në anemi, një gjendje potencialisht fatale nëse nuk trajtohet.

Sa hekur ju nevojitet?

Marrja e rekomanduar ditore e hekurit ndryshon sipas moshës, gjinisë dhe faktorëve të tjerë si shtatzënia. The National Diet and Nutrition Survey (NDNS) tregon se 25% e grave dhe 49% e vajzave adoleshente në Mbretërinë e Bashkuar kanë konsum të ulët të hekurit, duke i vënë ato në rrezik më të lartë të deficiencës. NHS rekomandon që burrat e moshës 19 deri në 50 vjeç të konsumojnë 8.7 miligramë (mg) hekur në ditë, ndërsa gratë në grupmoshë të njëjtë duhet të synojnë për 14.8 mg për shkak të humbjes së gjakut menstrual. Pas moshës 50 vjeç, doza e rekomanduar ditore për gratë bie në 8.7 mg.

Shenjat që tregojnë se keni nevojë për më shumë hekur

Një test gjaku mund të konfirmojë nivele të ulëta të hekurit, por simptoma të ndryshme mund të tregojnë gjithashtu mungesë:

-Sëmundje të shpeshta: Hekuri i ulët dëmton sistemin imunitar, duke ju bërë më të ndjeshëm ndaj infeksioneve si ftohja.

-Lodhje: Pa hekur të mjaftueshëm, trupi nuk mund të prodhojë mjaftueshëm hemoglobinë, duke çuar në lodhje dhe dobësi.

-Lëkurë e zbehtë dhe qeska sysh: Nivelet e ulëta të hemoglobinës mund të shkaktojnë zbehje të lëkurës dhe qeska nën sy.

-Mungesë frymëmarrjeje: Mungesa e hekurit e bën të vështirë prodhimin e qelizave të gjakut që transportojnë oksigjen, duke shkaktuar gulçim.

-Thonjtë e brishtë: Thonjtë që thyhen lehtë ose duken më të hollë mund të tregojnë mungesë hekuri.

-Dëshira për artikuj jo-ushqimorë: Dëshira për artikuj si balta dhe akulli mund të sugjerojë mungesë hekuri.

-Sindroma e këmbëve të shqetësuara (RLS): Një dëshirë për të lëvizur këmbët, shpesh e shoqëruar me ndjesi të pakëndshme, mund të lidhet me hekurin e ulët.

-Rritja e rrahjeve të zemrës: Hekuri i pamjaftueshëm zvogëlon kapacitetin e gjakut për të mbajtur oksigjen, duke e bërë zemrën të punojë më shumë.

-Mjegullimi i trurit: Hekuri është thelbësor për funksionin e trurit dhe nivelet e ulëta mund të shkaktojnë probleme njohëse.

Rreziqet e deficiencës

Mungesa e hekurit mund të çojë në anemi, vonesa në zhvillim tek fëmijët, rritje të ndjeshmërisë ndaj infeksioneve dhe komplikime të shtatzënisë. Gjithashtu është lidhur me një rrezik në rritje të kushteve kronike si sëmundjet e zemrës dhe çrregullimet neurodegjenerative.

Ushqimet më të mira të pasura me hekur

Hekuri gjendet si në ushqimet me bazë shtazore ashtu edhe në ato bimore. Burimet shtazore, si mishi i kuq, shpendët, peshku dhe vezët, sigurojnë hekur heme, i cili absorbohet lehtësisht. Burimet me bazë bimore si fasulet, thjerrëzat, tofuja, spinaqi dhe drithërat e fortifikuara ofrojnë hekur jo-heme, i cili ende mund të kontribuojë ndjeshëm në marrjen e hekurit. Kombinimi i ushqimeve të pasura me hekur jo të mishit me vitaminën C përmirëson përthithjen, ndërsa disa ushqime dhe pije, si çaji, mund ta pengojnë atë.

Kontrolli i hekurit

Ju mund të kontrolloni hekurin përmes një testi gjaku në mjekun tuaj të përgjithshëm ose të blini teste në internet. Nëse diagnostikohenbi me mungesë hekuri, mund të rekomandohen suplemente, megjithëse disa mund të shkaktojnë efekte anësore si kapsllëk dhe nauze. Bisglicinati i hekurit është më i butë për stomakun dhe një shtesë me vitaminë C mund të përmirësojë përthithjen.

Marrja e mjaftueshme e hekurit është thelbësore për shëndetin e përgjithshëm, prandaj merrni parasysh dietën tuaj dhe shikoni për shenja të mungesës./Daily Mail-Syri.net