Diabeti shpesh kalon pa u vënë re derisa të ketë shkaktuar dëmtim të organeve ose nervave, pjesërisht sepse diagnoza në fazat e hershme është e vështirë dhe kërkon shumë kohë.

Një ekip ndërkombëtar studiuesish i kryesuar nga profesori i asociuar dr. Johannes Dietrich nga Departamenti i Mjekësisë I i Universitetit të Ruhr-it në Bochum në spitalin St. Josef në Bochum të Gjermanisë, ka treguar se një përllogaritje matematikore e bazuar në vetëm dy vlera të marra nga një mostër gjaku mundëson diagnozën e besueshme dhe të lirë të diabetit në një fazë të hershme. Studiuesit kohët e fundit publikuan gjetjet e tyre në Journal of Diabetes.

Diabeti shpesh mbetet i pazbuluar për një kohë të gjatë

"30 % e të gjithë njerëzve që vuajnë nga diabeti nuk janë diagnostikuar ende dhe, për rrjedhojë, nuk marrin asnjë trajtim," thekson Johannes Dietrich. Kjo është pjesërisht për shkak të faktit se nuk është e lehtë të zbulohet sëmundja në një fazë të hershme. "Diabeti fillon gradualisht dhe opsionet tona diagnostike nuk janë mjaft të ndjeshme për ta zbuluar; për më tepër, ato nuk janë mjaftueshëm specifike, që do të thotë se mund të ketë edhe rezultate false pozitive," thekson Dietrich.

Së bashku me kolegët e tij nga Gjermania, India, Singapori dhe Britania e Madhe, ai ka hulumtuar një metodë të re për zbulimin e hershëm të diabetit. Metoda, e quajtur SPINA Carb, bazohet në modelimin matematik. Gjithçka që kërkohet është një mostër gjaku, e cila merret në mëngjes para se pacienti të ketë ngrënë mëngjes.

Dy vlera të matura në kampion janë të rëndësishme: vlera e insulinës dhe vlera e glukozës. "Ne i futim këto vlera në një ekuacion që përshkruan ciklin e kontrollit të trupit për metabolizmin e sheqerit dhe e zbërthen atë sipas një variabli të caktuar," shpjegon Johannes Dietrich. Rezultati është një i ashtuquajtur indeksi i disponimit statik (SPINA-DI).

Më i besueshëm se shënjuesit e tjerë

Në simulimet kompjuterike, ekipi hulumtues vërtetoi se parametri i ri konfirmon teorinë e kompensimit dinamik, i cili parashikon se rezistenca ndaj insulinës tek njerëzit me sindromë metabolike kompensohet nga qelizat beta të pankreasit duke rritur aktivitetin e tyre. Një studim i mëpasshëm i tre grupeve vullnetarësh nga SHBA, Gjermania dhe India e mbështeti këtë supozim.

"Në të tre grupet, ne zbuluam se SPINA-DI i llogaritur lidhej me treguesit përkatës të funksionit metabolik, siç është përgjigja ndaj një testi oral të tolerancës së glukozës," përshkruan Johannes Dietrich.

Për më tepër, SPINA-DI u tregua më i besueshëm se shënjuesit e tjerë të llogaritur të metabolizmit të glukozës dhe lejoi një diagnozë më të saktë.

"Metoda e re nuk është vetëm e lirë, por edhe e saktë dhe e besueshme," përfundojnë autorët. "Ai mund të plotësojë dhe, në shumë raste, edhe të zëvendësojë metodat më komplekse që përdoren aktualisht."