Lajmi i fundit

LIVE/ PD, aktivitet për 15-vjetorin e anëtarësimit të Shqipërisë në NATO

Një qeveri e vogël për të zbutur pabarazinë ekonomike

Një qeveri e vogël për të zbutur pabarazinë ekonomike

Nga Anduena Qefalia - 14/04/2021

Shqipëria ka parë një rritje të shpejtë dhe të fortë të pabarazisë ekonomike gjatë viteve të fundit. Nuk ka asgjë të keqe që një pjesë e shqiptarëve pasurohen më shumë se sa të tjerët, por ekonomia nuk duhet të jetë një lojë me shumatore zero. Duhet të jetë rritja ekonomike dhe jo pjesa më e varfër e popullsisë, që duhet të duhet të furnizojë pasurimin e më të pasurve. 

Të dhënat e Indeksit Gini të Bankës Botërore tregojnë se Shqipëria ka përjetuar një pabarazi në rritje ndërmjet 10% të më të pasurve dhe 50% të më të varfërve të popullsisë. Sipas këtyre të dhënave gjysma më e varfër e popullsisë përfiton më pak se 20% të të ardhurave të prodhuara në një vit. I njëjti raport tregon se 10% më të pasurit marrin rreth 30% të të ardhurave vjetore. 

Një vëzhgim i fundit nga revista Monitor nxjerr në dritë një fakt të trishtueshëm. 930 mijë shqiptarë i kanë llogaritë bankare bosh. Kjo do të thotë se këta qytetarë mbijetojnë me të ardhura minimale jashtë kanaleve bankare ose pagat e tyre në banka nuk qëndrojnë asnjë ditë në llogari pasi tërhiqen menjëherë për të mbuluar shpenzime ose borxhe. 

Pjesërisht kjo është pasojë e aplikimit të një politike fiskale regresive, siç e ka quajtur FMN politikën fiskale të qeverisë Rama. Taksimi i ashtuquajtur progresiv, kështu siç është aplikuar në Shqipëri gjatë 7 viteve të fundit, ngarkon me barrë më të lartë mbi shtresën e mesme. Profesionistët e lartë që marrin paga më të larta se 1.5 milion lekë në muaj taksohen me një normë më të lartë se korporatat. 

Një burim tjetër i kësaj pabarazie është edhe politika e konçesioneve e përdorur me tepri nga qeveria Rama. Duke u garantuar kontrata të majme bizneseve të mëdha, qeveria i ka vënë ata në një pozitë shumë më të favorshme në treg. Kështu është rritur avantazhi konkurrues i bizneseve të mëdha të lidhura me qeverinë dhe janë dëmtuar mundësitë e konkurrencës për bizneset e vogla dhe të mesme. 

Burimi i tretë përcaktues për këtë thellim të pabarazisë është lulëzimi i trafiqeve dhe aktiviteteve të paligjshme. Të ardhurat që grupet kriminale kanë vjelur nga trafiku i narkotikëve, sipas studimeve të shumëfishta, janë kanalizuar në sektorin e ndërtimit, veçanërisht në Bashkinë e Tiranës. Kjo është një mënyrë e pastrimit të parave që e forcon edhe më tej dhe në mënyrë të paligjshme pozitën e kompanive të ndërtimit që janë favorizuar me leje ndërtimi nga Bashkia e Tiranës. 
 
Për secilën prej këtyre burimeve të pabarazisë së rritur ekonomike, Partia Demokratike ka hartuar një plan që i adreson dhe i lufton ato. 

Një komponent i rëndësishëm politikave të qeverisë së z. Basha do të jetë ulja e madhe e taksave. Norma e tatimit mbi të gjithë të ardhurat personale dhe fitimin korporativ do të jetë 9%. Përvoja e viteve 2007-2014 ka treguar se taksa e sheshtë dhe norma e ulët e taksës kanë rritur të ardhurat qoftë përmes investimeve të huaja qoftë përmes vendeve të reja të punës që hapin kompanitë shqiptare nga kursimet që krijohen nga ulja e taksave. 

Për sa i përket konçesioneve, z. Basha dhe Partia Demokratike janë angazhuar të kalojnë në sitë administrative të gjithë kontratat dhe konçesionet e dhëna gjatë 12 viteve të fundit. Paketa anti-mafia e përditësuar do të bëjë të mundur që paratë e përfituara në mënyrë të paligjshme t’u kthehen shqiptarëve. Buxheti i shtetit do të balancohet dhe do të rritet aftësia e financave publike për të korrigjuar padrejtësitë dhe pabarazitë që ka shkaktuar korrupsioni. 

Pjesë e planit të z. Basha për paketën anti-mafia është edhe lufta kundër trafiqeve dhe pastrimit të parave. E gjithë kjo paketë dhe masat që ajo do të prodhojë do të shndërrohet në një operacion të madh kombëtar të rikthimit të konkurrencës dhe zhvillimit të qëndrueshëm. Bizneset e vogla dhe të mesme nuk do të shkelen nga thundra e parave të pista që burojnë nga trafiqet dhe ekonomia e paligjshme. Gara në treg do të zhvillohet mbi bazën e cilësisë së shërbimit dhe raportit përfitim-çmim nga ana e konsumatorëve. 

Ribalancimi i shoqërisë duhet të nisë nga një ekonomi më e drejtë, nga një mekanizëm tregu funksional që i jep përfitimet sipas nivelit të përpjekjes dhe resurseve të ndershme. Roli i shtetit në këtë model ekonomik do të jetë gjithnjë i vogël. Një vend me qeveri të vogël është një vend më i lirë. 

Prandaj të dy vlerat e demokracisë – liritë e individëve e komuniteteve dhe shpërndarja e drejtë e të ardhurave – shërbehen mjaft mirë nga filozofia e shtetit të vogël që mbizotëron programin qeverisës të z. Basha. E ndihmuar nga planet konkrete për të luftuar pabarazitë që ka prodhuar korrupsioni, kapja e shtetit dhe lulëzimi i ekonomisë kriminale, qeveria e Lulzim Bashës i ka të gjitha mundësitë që të ndërtojë një Shqipëri më të drejtë dhe më pak të pabarabartë.

© SYRI.net

Lexo edhe

Komentet

Tironcid14/04/2021 12:52

Ervin analizo komentin e Znj. Qefalia turpi te mbulofte se na Skuqe si Rusi na Zverdhe si Kinezi e na Nzive si Shqiptar besoj se nuk ie ke harruar kete shprehje tek Stadiumi. Palaco Burre na paske vjedhur edhe te dhenat personale. Mos ki merak se do perplasesh me Gykatat Europiane e ndoshta edhe me ato Amerikane pis Burre .

Shto koment

Denonco