Pema ‘E Pastër Kombëtare’ ka qenë dikur në zemër të industrisë së çokollatave të Amerikës së Jugut dhe besohej se kishte humbur përgjithmonë derisa ajo u ri-zbulua së fundmi aksidentalisht.

Të udhëtosh në Kanionin Maranon në Perusin verior është si të kthehesh pas në kohë. Shtëpitë me tulla me baltë tregojnë peizazhin kodrinor. 

Energjia elektrike, e cila mbërriti në këtë zonë vetëm tre vjet më parë, është në dispozicion vetëm në disa shtëpi. Elektriciteti funksionon vetëm rreth pesë ditë në javë dhe ju kurrë nuk e dini se cilat pesë ditë do të jenë këto. 

Duke qenë se ka pak rrugë të asfaltuara, banorët e këtij rajoni të largët mbështeten në mushka dhe biçikleta për transport.

Se Manynon Canyon ka mbetur relativisht e paprekur nga moderniteti dhe ka qenë një bekim, pasi këtu lulëzoi pema ‘E Pastër Kombëtare’, e cila prodhon disa nga kakaot më të rralla në botë.

Kjo pemë e lashtë kakao-je u rrit në xhunglën e Amazonës dhe mban ekzistenca e saj daton të paktën 5.300 vjet më parë. 

Midis Shekullit 17 dhe 19, Pure Nacional u kultivua gjerësisht në Ekuador. Por, më pas goditi katastrofa: sëmundja u përhap nëpër pyjet me kakao të Ekuadorit, duke shkatërruar ndjeshëm Pure Nacional. 

Nëpërmjet mbarështimit të kryqëzuar me lloje më të forta kakao-je, fermerët ishin në gjendje që përfundimisht të ndalonin përhapjen e sëmundjes tek to, por pemët e reja, të kryqëzuara nuk prodhuan më kakao me cilësi të lartë të Pure Nacional.

Deri në fillim të Shekullit 20, ekspertët deklaruan pemën Pure Nacional të zhdukur dhe besohej se kakaoja e saj e këndshme ishte humbur përgjithmonë. Deri kohët e fundit kur në vitin 2007, dy amerikanë, Dan Pearson dhe Brian Horsley, po furnizonin me mjete transporti dhe ushqim ndërmarrje të minierave rreth Manynon Canyon në Perusin verior pranë kufirit të Ekuadorit, kur ata hasën një pemë me pamje të çuditshme që kishte kokrra me madhësinë e një topi futbolli.

Të hutuar dhe të pasigurt se çfarë po shikonin, Pearson dhe Horsley dërguan disa mostra në Departamentin e Bujqësisë të Shteteve të Bashkuara (USDA) për të marrë disa përgjigje. Për habinë e të gjithëve, mostrat u konfirmuan se i përkisnin pemës Pure Nacional.

Marrë nga: bbc.com-Përgatiti: F.H, Syri.net