Lufta kundër autokracisë është sfida kryesore e Evropës sot. Ne duhet të mbrojmë vlerat që na përcaktojnë, shkruajnë Sviatlana Tsikhanouskaya dhe Marija Pejçinoviç Buriç.

Udhëtimi i Evropës mbi tre të katërtat e një shekulli pasqyron një vizion të artikuluar nga një prej baballarëve të saj themelues, Robert Schuman: "Evropa nuk do të bëhet menjëherë, ose sipas një plani të vetëm. Ajo do të ndërtohet përmes arritjeve konkrete."

Në përputhje me largpamësinë e Schuman-it, Evropa ka evoluar hap pas hapi, me çdo arritje që përmirëson thellësisht jetën e qytetarëve të saj.

Kjo Evropë në zhvillim i kapërcen përkufizimet gjeografike, duke mishëruar një komunitet të përkushtuar ndaj të drejtave të njeriut, demokracisë dhe shtetit të së drejtës.

Këto vlera, të mbrojtura nga Këshilli i Evropës, organizata udhëheqëse që mbështet të drejtat e njeriut, sundimin e ligjit dhe demokracinë në kontinentin tonë, janë pikërisht ato për të cilat shumë bjellorusë po luftojnë me guxim sot.

Për banorët e Bjellorusisë, rruga për në Evropë kalon përmes Strasburgut. Këshilli i Evropës është çelësi për të ardhmen demokratike të vendit të tyre.

Edhe pse Bjellorusia nuk ishte kurrë një vend anëtar, kjo nuk e pengoi Këshillin e Evropës të punonte për ta afruar vendin me vlerat evropiane.

Kontaktet dhe bashkëpunimi zyrtar, megjithatë, përfunduan papritur pas fillimit të agresionit të plotë të Rusisë kundër Ukrainës.

Në vitin 2022, Këshilli i Evropës krijoi një grup kontakti me forcat demokratike bjelloruse dhe shoqërinë civile, një nismë pioniere që shërben tani si model për organizatat e tjera, e krijuar pas ndërprerjes së çdo kontakti me regjimin e Minskut.

Asnjëherë më parë nuk ishte angazhuar në këtë mënyrë me forcat demokratike të një kombi në mungesë të lidhjeve me qeverinë e tij formale.

Ky hap i guximshëm nënvizon natyrën e jashtëzakonshme të kohës sonë dhe rolin kritik që kërkohet në mbështetjen e aspiratave demokratike të Bjellorusisë.

Duke shembur barrierat e demokracisë

Për popullin e guximshëm të Bjellorusisë, përballë sfidave të represionit dhe luftës për një shoqëri demokratike, rëndësia e rolit dhe qëllimit të Këshillit të Evropës nuk mund të nënvlerësohet.

Përvoja e organizatës në mbështetjen dhe monitorimin e tranzicionit demokratik të vendeve evropiane ofron një kornizë që Bjellorusia duhet të ndjekë.

Për më tepër, kjo platformë për dialog u ofron bjellorusëve një zë në një tryezë më të gjerë evropiane rreth demokracisë dhe të drejtave të njeriut. Kjo është thelbësore për njerëzit që kanë qenë prej kohësh të izoluar për shkak të veprimeve të regjimit aktual.

Ne duam të shohim zhdukjen e barrierave ndaj demokracisë të ngritura nga regjimi i Lukashenkos.

Duke parë përpara, ne duhet të punojmë drejt reformave me rëndësi themelore, duke përfshirë heqjen e dënimit me vdekje, i cili do të jetë vendimtar për Bjellorusinë në përafrimin me standardet evropiane dhe një lëvizje simbolike drejt një shoqërie më humane dhe më të drejtë.

Kjo përfshin mbështetjen e shoqërisë civile dhe mediave të pavarura, duke përfshirë gazetarët në mërgim, ndihmën për të burgosurit politikë dhe familjet e tyre dhe ofrimin e ekspertizës në reformimin e sistemeve ligjore dhe politike.

Platforma e Këshillit të Evropës për Sigurinë e Gazetarëve, përmes organizatave të saj partnere, vazhdon të monitorojë situatën në Bjellorusi. Raporti i saj vjetor i publikuar të martën konfirmon se Bjellorusia mban rekordin e padëshiruar të numrit të gazetarëve në paraburgim (37 deri në fund të 2023).