Thomas L. Friedman- Analist politik 

Kur korrespondentja e New York Times për Izraelin, Isabel Kershner, i kërkoi së fundmi një tankisti të ushtrisë izraelite, Shai Levy, 37 vjeç, të përshkruante qëllimin e pushtimit të afërt të Gazës nga Izraeli, ai tha diçka që më bëri përshtypje. Ishte "për t'i rikthyer nderin Izraelit", tha ai. “Qytetarët kanë besim te ne për të mposhtur Hamasin dhe për të zhdukur kërcënimin nga Gaza njëherë e përgjithmonë.”

Më bëri përshtypje sepse, me kalimin e viteve, kam mësuar se katër nga fjalët më të rrezikshme në Lindjen e Mesme janë "një herë e përgjithmonë".

Të gjitha këto lëvizje islamike/xhihadiste, talebanët, Hamasi, grupi i Shtetit Islamik, al-Kaeda, Xhihadi Islamik Palestinez, Hezbollahu, Houthis, kanë rrënjë të thella kulturore, sociale, fetare dhe politike në shoqëritë e tyre. Dhe ata kanë akses në të rinj të shumtë të poshtëruar, shumë prej të cilëve nuk kanë qenë kurrë në një punë, pushtet apo në një marrëdhënie romantike: një kombinim vdekjeprurës që i bën ata të lehtë për t'u mobilizuar për kaos.

Dhe kjo është arsyeja pse deri më sot asnjë nga këto lëvizje nuk është eliminuar “një herë e përgjithmonë”. Megjithatë, ata mund të izolohen, zvogë, delegjitimohen dhe t'u priten kokat, siç ka bërë Amerika me grupin e Shtetit Islamik dhe Al-Kaedën. Por kjo kërkon durim, precizion, shumë aleatë dhe alternativa që kanë legjitimitet brenda shoqërive nga dalin këta të rinj.

Prandaj, më lejoni të them me fort e qartë atë që kam thënë në heshtje në shkrimet e mia të fundit: Unë jam me Presidentin Joe Biden kur ai tha për "60 Minutes" se do të ishte një "gabim i madh" për Izraelin "të pushtonte Gazën përsëri. "

Një veprim i tillë mund ta kthejë humbjen taktike poshtëruese të Izraelit nga Hamas, që përfshinte barbarizëm të paimagjinueshëm, në një krizë strategjike morale dhe ushtarake afatgjatë. Kjo mund ta fusë Izraelin në grackë në Gaza, të tërheqë SHBA-në në një luftë tjetër në Lindjen e Mesme dhe të minojë tre nga interesat më të rëndësishme të politikës së jashtme të Amerikës tani: të ndihmojë Ukrainën të çlirohet nga Rusia për t'u bashkuar me Perëndimin; frenimin e Kinës; dhe formimin e një blloku pro-amerikan që përfshin Egjiptin, Izraelin, vendet e moderuara arabe dhe Arabinë Saudite, të cilat mund të balancojnë Iranin dhe të luftojnë kërcënimin global të islamit radikal.

Nëse Izraeli shkon në Gaza tani, do të hedhë në erë Akordet e Abrahamit, do të destabilizojë më tej dy nga aleatët më të rëndësishëm të Amerikës (Egjiptin dhe Jordaninë) dhe do ta bëjë të pamundur normalizimin me Arabinë Saudite, pengesa të mëdha strategjike. Gjithashtu, do t'i mundësojë Hamasit të ndezë Cisjordaninë dhe të ndezë një luftë midis kolonëve hebrenj dhe palestinezëve. Kjo do të luajë drejtpërdrejt lojën strategjikë të Iranit për të futur Izraelin në një tejshtrirje perandorake dhe në të njëjtën kohë të dobësojë demokracinë hebreje nga brenda.

Objektivi numër 1 strategjik i Iranit me Izraelin ka qenë gjithmonë të sigurohet që Izraeli të mbetet i përfshirë në Cisjordani, të tërhiqet drejt ripushtimit të Libanit jugor dhe, në ëndrrat e tij më të zjarrta, të ripushtojë Gazën. Një Izrael i tillë do të ishte aq i dobësuar moralisht, ekonomikisht dhe ushtarakisht, sa nuk mund të kërcënonte kurrë programin bërthamor të Iranit dhe ambiciet hegjemoniste.

Çfarë duhet të bëjë Izraeli për të siguruar që një sulm si ai i nisur nga Hamasi të mos ndodhë më kurrë? Nuk e di hëpërhë. Di vetëm se cilado qoftë përgjigja, nuk po mobilizon 360,000 rezervistë izraelitë të traumatizuar për të nisur një luftë urbane në një nga vendet me popullsinë më të dendur në botë. Kjo do të shkatërrojë ekonominë izraelite dhe pozitën e saj ndërkombëtare.

Të gjitha këto dilema duhet ta shtyjnë Biden-in të forcojë qëndrimin e tij ndaj krizës.

Biden duhet të kuptojë se Benjamin Netanyahu është i papërshtatshëm për ta menaxhuar këtë luftë si një lojtar i arsyeshëm. Pas një disfate kaq kolosale, gjëja më e fuqishme dhe unifikuese që mund të kishte bërë Netanyahu ishte shpallja e zgjedhjeve të reja izraelite për gjashtë apo nëntë muaj, dhe të njoftonte se ai nuk do të kandidonte. Ai po i jep fund karrierës së tij në politikë dhe për këtë arsye izraelitët mund të besojnë se çfarëdo vendimi që ai të marrë për Gazën dhe Hamasin tani do të ketë në mendje vetëm interesin kombëtar izraelit. Ai nuk do të ketë parasysh interesin e tij për të shmangur burgun për akuzat për korrupsion, gjë që kërkon që ai të mbajë të çmendurit e krahut të djathtë në qeverinë e tij (të cilët fantazojnë që Izraeli të ripushtojë Gazën dhe të rindërtojë vendbanimet izraelite atje) duke korrur një fitore ushtarake të madhe afatshkurtër që mund t'i çojë elektoratit izraelit si një kompensim për katastrofën që sapo ndodhi.

Nëse Izraeli do të shpallte sot se ka vendosur për momentin të heqë dorë nga një pushtim i Gazës dhe do të kërkojë më shumë mjete kirurgjikale për të eliminuar ose kapur udhëheqjen e Hamasit, ndërsa përpiqet të krijojë një shkëmbim për më shumë se 150 izraelitë dhe të tjerë pengje që Hamasi po mban, jo vetëm që do të shmangte traumatizimin e mëtejshëm të shoqërisë së vet, si dhe të civilëve palestinezë në Gaza, por gjithashtu do t'i jepte kohë Izraelit dhe aleatëve të tij për të menduar se si të ndërtonin, me palestinezët, një alternativë legjitime për Hamasin.

Një veprim i tillë do t'i siguronte Izraelit një mbështetje të madhe globalisht dhe do t'i mundësonte botës ta shohë Hamasin për atë që është: grupin e Shtetit Islamik të territoreve palestineze.

"Në botën e sotme, çdo gjë që ndodh në fushën e betejës mund të përmbyset në fushën e informacionit, kështu që beteja e historisë ka rëndësi po aq sa beteja në terren," tha John Arquilla, një profesor në pension i strategjisë në Shkollën Pasuniversitare Detare. "Nëse Izraeli reagon me ekzagjerim në Gaza, do të zhdukë çdo ndjenjë të mirë të mbetur ndaj Izraelit, dhe ky është basti i madh i Hamasit. Izraeli ka ndërtuar aq shumë dhe ka kontribuar aq shumë për botën, dhe ka shumë më tepër për të kontribuuar. T'i rrezikojë gjithçka këto në një akt hakmarrjeje ose tërbimi që nuk do të ndryshojë rrënjësisht dilemat e tij strategjike është jashtëzakonisht e pamatur."

Por, siç thashë, nëse Izraeli ende vendos se duhet të hyjë në Gaza për të kapur dhe vrarë udhëheqjen e Hamasit, duhet ta bëjë këtë vetëm nëse ka një udhëheqje legjitime palestineze për të zëvendësuar Hamasin, kështu që Izraeli nuk do të lihet të qeverisë atje përgjithmonë. Nëse kjo ndodh, çdo ditë që dielli nuk ndriçon në Gaza, uji nuk rrjedh, rryma elektrike nuk funksionon dhe uria ose sëmundjet përhapen, do të jetë faji i çdo izraeliti dhe madje i çdo hebreu në botë. A është Izraeli gati për këtë barrë?

Por thënë këto, Izraeli duhet të rimendojë plotësisht se si ka lidhje kjo me palestinezët në Cisjordani, dhe për rrjedhojë edhe me të gjithë lëvizjen e kolonëve, nëse dëshiron të zëvendësojë Hamasin në Gaza. Nëse lëvizja e kolonëve vazhdon të vendosë kushtet e asaj që është e lejueshme në politikën izraelite, një fatkeqësi tjetër po afrohet në Cisjordani.

Thelbi im? Thjesht bëni këtë pyetje: Nëse Izraeli do të njoftonte sot se po heq dorë, hëpërhë, nga një pushtim i plotë i Gazës, kush do të ishte i lumtur, kush do të lehtësohej dhe kush do të mërzitej? Irani do të zhgënjehej, Hezbollahu do të zhgënjehej, Hamasi do të ndihej i shkatërruar, i gjithë plani i tij i luftës do të shumëzohej me zero, dhe Vladimir Putini do të shkatërrohej, sepse Izraeli nuk do të digjte municionet dhe armët që SHBA-të duhet t'ia dërgojnë Ukrainës. Kolonët në Cisjordani do të tërboheshin.

Ndërkohë, prindërit e çdo ushtari izraelit dhe çdo izraeliti të mbajtur peng do të lehtësoheshin, çdo palestinez në Gaza që ndodhet në mes të dy zjarreve do të lehtësohej dhe çdo mik dhe aleat që Izraeli ka në botë, duke filluar me Joe Biden, do të lehtësohej. Kaq kisha./ Marrë nga New York Times, përkthyer nga Syri