Një ish-sekretare 96-vjeçare e kampit nazist të përqendrimit, e cila iku në arrati për të shmangur gjyqin, më në fund u shfaq në gjykatë i lidhur me një karrige me rrota të ambulancës.

Irmgard Furchner, e cila është quajtur "sekretarja e së keqes", u fut nga rojet e mbuluar me shami në kokë, maskë për fytyrën dhe syze dielli të mëdha që të fshihte fytyrën e saj.

Ajo po gjykohet për bashkëpunim në vrasjen e më shumë se 10.000 njerëzve në kampin Stutthof në Poloninë e pushtuar nga nazistët midis 1943 dhe 1945.

Ajo ishte vetëm 18 vjeçe kur filloi punën në kampin në bregdetin Baltik dhe është gruaja e parë që del në gjyq në dekada për krimet e lidhura me Rajhun e Tretë.

Një urdhër arresti u lëshua pasi Furchner u arratis nga azili më 30 shtator dhe u drejtua për në një stacion metroje ndërkohë që gjyqi i saj ishte caktuar të fillonte në qytetin Itzehoe.

Pensionistja arriti t'i shmangej policisë për disa orë para se të kapej në qytetin e Hamburgut dhe të mbahej përkohësisht në paraburgim nga autoritetet.

Furchner u lirua pesë ditë më vonë "me kushtin e masave parandaluese", tha zëdhënësja e gjykatës duke shtuar se ishte "e siguruar që Furchner do të paraqitet në takimin e ardhshëm".

Sipas raporteve të mediave, e akuzuara është pajisur me një bylyk elektronik për të monitoruar vendndodhjen e saj.

E ulur sot në gjykatë, Irmgard gërvishti hundën, përplasi gishtat në buzë dhe shikoi përreth gjykatës dhe sallës ndërsa lexohej aktakuza e tmerrshme.

G jykata dëgjoi sesi oficerët nazistë SS me uniforma të bardha mjekësore  pretendonin se ishin mjekë që thjesht matnin lartësinë e të burgosurve. Por në vend të kësaj, lartësia e të burgosurit u përdor si parametër për një pajisje të projektuar posaçërisht për ‘qitje në qafë’. Rreth 30 të burgosur u qëlluan në qafë brenda një periudhe dy-orëshe.

Në raste të tjera, të burgosurit detyroheshin të hynin në dhoma të mbushura me gaz cikloni helmues B. Këtu të burgosurit bërtisnin në agoni, gërvishtnin lëkurën e tyre derisa ajo skuqej dhe madje shkulnin flokët e tyre.

Sekretarja Furchner, e lindur me emrin Irmgard Dirksen më 19 maj 1925, punoi si sekretar për komandantin e kampit të përqendrimit Paul Ëerner Hoppe.

Meqenëse ajo ishte vetëm 18 vjeç në atë kohë, ajo po gjykohet në një gjykatë për të mitur, edhe pse është gati njëqind vjeç.

Prokuroria pretendoi se puna e saj si sekretare ndihmoi 'makinerinë e madhe të vrasjes' të kampit të përqendrimit.

Prokurori përshkroi sesi më 22 korrik 1944, SS Obersturmbahnführer Paul Maurer dha urdhër që një grup të burgosurish në Stutthof të transportoheshin në Aushvic për shfarosje.

Katër ditë më vonë, një listë e të burgosurve që do të transferoheshin u shkrua në zyrën e komandantit në Stutthof.

Në orën 18.05, komandanti Hoppe, më pas dha konfirmimin me radio se transporti ishte rrugës. Prokuroria më pas pretendoi se ky mesazh duhet të jetë shkruar nga sekretarja Furchner.

Prokurorët thonë se gjatë gjithë kohës së saj në kamp, ​​Furchner iu diktuan urdhra të Hoppe dhe merrte korrespondencën e tij.

Sipas Christoph Rueckel, një avokat që përfaqëson të mbijetuarit e Holokaustit, Furchner u mor me të gjithë korrespondencën' për komandantin.

'Ajo i ka shtypur urdhrat e dëbimit dhe ekzekutimit' sipas diktatit të tij dhe ka inicuar secilin mesazh vetë, tha Rueckel për transmetuesin publik NDR.

Stutthof, i cili ndodhej pranë qytetit polak të Gdansk, ishte kampi i parë i vdekjes që u ndërtua jashtë Gjermanisë dhe u ndërtua në 1939.

Gjatë gjashtë viteve që funksionoi - derisa u çlirua nga aleatët në maj 1945, mendohet se rreth 110,000 njerëz u dërguan atje, nga të cilët deri në 65,000 vdiqën.

Fillimisht i ndërtuar për të strehuar oficerë dhe intelektualë polakë të inteligjencës, kampi më vonë u zgjerua për të përfshirë një numër të konsiderueshëm hebrenjsh - shumë prej të cilëve u transferuan atje nga Aushvici ose kampet në Baltik - dhe të burgosurit sovjetikë.

Kampi kishte dhoma gazi ku shumë prej të burgosurve u vranë, por dhjetëra mijëra gjithashtu vdiqën për shkak të urisë, epidemive të sëmundjeve, punës së tepërt dhe "marshimeve të detyrueshme të vdekjes". Nga ata që vdiqën, rreth 28,000 ishin hebrenj.

Sekretarja Furchner u pyet për herë të parë nga policia për përfshirjen e saj në kamp në shkurt 2017, kur oficerët kontrolluan gjithashtu apartamentin e saj.

U deshën katër vjet dhe tetë muaj për të çuar çështjen në gjyq, i cili përfshinte një vlerësim mjekësor për të vendosur nëse sekretarja Furcher ishte e aftë për të qëndruar.

Në shkurt të këtij viti një mjek vendosi se 96-vjeçarja ishte mjaft në formë dhe seanca e saj ishte caktuar.

Në një letër të dërguar përpara seancës së saj të parë të planifikuar, e pandehura i tha kryetarit të gjykatës se nuk donte të paraqitej personalisht në bankën e të akuzuarve.

Arratisja e saj për të mos u paraqitur tregoi "përbuzje për të mbijetuarit dhe gjithashtu për sundimin e ligjit", tha nënpresidenti i Komitetit Ndërkombëtar të Aushvicit Christoph Heubner në atë kohë për AFP.

"Mjaft e shëndetshme për të  ikur, mjaft e shëndetshme për të shkuar në burg!", -shkroi në Tëitter Efraim Zuroff, një "gjahtar i nazistëve" amerikano-izraelit i cili ka luajtur një rol kyç në nxjerrjen në gjyq të ish-kriminelëve nazistë të luftës.