Beograd, Serbi -Gati një dekadë më parë, një takim me një familje iraniane frymëzoi avokatin serb Nikola Kovaçeviç që t'ia kushtojë karrierën e tij të drejtave të refugjatëve dhe azilkërkuesve.

Tani Kovacevic thotë se objektivi i tij është bërë më i rëndësishëm se kurrë mesrritjes së sentimenteve anti-emigrant dhe populizmit në Evropë.

Të enjten, avokati 32-vjeçar i të drejtave të njeriut nga Beogradi mori me një ceremoni në kryeqytetin e Serbisë, një çmim prestigjioz për Evropën nga agjencia e OKB-së për refugjatët, për ndihmën e dhënë shumë njerëzve që ikën nga shtëpitë e tyre, përfshirë ata që u bënin vajtje-ardhje në kufijtë e rajonit.

Fituesi i parë i Çmimit Rajonal Nansen për Refugjatët i UNHCR që është nga Serbia, Ballkani, avokati Kovacevic, i tha agjencisë  Associated Press se të drejtat e refugjatëve lidhen me thelbin e vlerave evropiane.

"Nëse humbasim luftën për vlerat e konventës së refugjatëve, e cila ishte krijuar për ne, evropianët, në Luftën e Dytë Botërore, çfarë do të ndodhë më pas?" – ngriti pyetjen Kovaçeviç. "Sepse, siç e dini, ekziston një thënie e vjetër: 'Të gjithëve mund t’u ndodhë që të bëhen refugjatë."

Kufijtë e mbyllur dhe praktika e dëbimeve kolektive, si në rajonin e Ballkanit ashtu edhe më gjerë në Evropë, kanë minuar shtresat ekzistuese të mbrojtjes që ishin krijuar për refugjatët, shpjegoi ai. Njerëzit që përpiqen të largohen nga atdheu i tyre shpesh kthehen prapa pa shtete "madje duke u përpjekur të shohin se çfarë do të ndodhë me ta".

"Sot, ndërsa ne po flasim, dhjetëra e dhjetëra afganë janë ngujuar në tokën e askujt midis Polonisë dhe Bjellorusisë," tha ai për debatin e fundit të migrimit evropian, ku Polonia pretendon se Bjellorusia po merr para nga emigrantët e pambrojtur dhe i dërgon ata në Poloni për të destabilizuar të gjithë Bashkimin Evropian prej 27 vendesh.

“Të hysh në territor do të thotë të thuash: "Përshëndetje z. polic, z. oficer i Policisë Kufitare, unë jam këtu. Unë jam nga Afganistani, dua të kem qasje në të drejtat e mia," tha ai.

Ndërkohë që çmimi global Nansen këtë vit shkoi për një organizatë humanitare në Jemen, zgjedhja e Kovacevic si fituesi rajonal në Evropë ka nënvizuar rëndësinë e Ballkanit si një rrugë kryesore në rrjedhën e njerëzve të dëshpëruar për të arritur në Evropën Perëndimore.

Mijëra emigrantë bëjnë udhëtime të rrezikshme çdo ditë - veçanërisht ata që përpiqen të ikin nga Libia përtej detit Mesdhe - dhe shumë prej tyre janë përballur me kundërshtime të përsëritura nga autoritetet dhe madje edhe me dhunë, ndërsa përpiqen të arrijnë në Evropën Perëndimore. Disa nga klientët e Kovacevic kanë pësuar lëndime serioze gjatë dëbimeve të tilla nga një vend në tjetrin.

Me kalimin e viteve, Kovacevic ka trajtuar raste të shumta që shkonin nga ekstradimi i një aktivisti kurd në Turqi deri në rreth një të tretën e të gjitha kërkesave të miratuara për mbrojtje në Serbi. Ai ende kujton qartë vizitën e tij të parë në një qendër azili në Serbi në 2012 dhe familjen nga Irani që takoi atje.