Ekzekutimi i parë federal në Shtetet e Bashkuara pas më shumë se 17 vjetësh është vendosur të kryhet në Indiana të hënën, pas  vendimit nga një gjykatë apeli. Daniel Lewis Lee dhe një bashkëpunëtor u dënuan për vrasjen e tre anëtarëve të së njëjtës familje në 1996.

Disa nga të afërmit e viktimave kundërshtuan ekzekutimin e tij dhe u përpoqën ta shtyjnë atë, duke thënë se pjesëmarrja në të mund t'i ekspozojë ata ndaj koronavirusit.

Por aktvendimi do të thotë që ekzekutimi me injeksion vdekjeprurës do të vazhdojë .

Gjykata e Apelit rrëzoi një vendim të një gjykate të ulët që e vuri në pritje ekzekutimin e 47-vjeçarit Lee, duke thënë se asnjë statut apo rregullore federale nuk u jep viktimave të drejtën për të marrë pjesë në ekzekutim.

Në aktvendimin e saj, Gjykata e 7-të e Qarkut e Apelit tha se pretendimi i familjes "nuk ka asnjë bazë ligjore të diskutueshme dhe për këtë arsye është joserioze".

Të afërmit do të ankohen në Gjykatën Supreme. Do të duhet të veprojnë para orës 16:00 të së hënës me orën lokale (20:00 GMT) për të ndaluar ekzekutimin, raporton Neë York Times.

Lee, një supremacist i bardhë njëherë e një kohë,  që torturoi dhe vrau një familje prej tre vetash përpara se të hidhte trupat e tyre në një liqen, ishte planifikuar fillimisht për ekzekutim në dhjetor. Çështja e tij u vonua pasi gjykatat bllokuan ekzekutimin e dënimit me vdekje.

81-vjeçarja Earlene Peterson, vajza, mbesa dhe dhëndri i së cilës u vranë nga Lee, e ka kundërshtuar ekzekutimin. Në vend të kësaj, ajo thotë se dëshiron që Lee t’i jepet denim me burg, njesoj si bashkëpunëtorit të tij.

"Po, Daniel Lee dëmtoi jetën time, por unë nuk mund të besoj se marrja e jetës së tij do të ndryshojë ndonjë gjë," tha zonja Peterson në një deklaratë  mevideo vitin e kaluar.

Ekzekutimi i planifikuar i Lee është një nga katër që ishte planifikuar për korrik dhe gusht. Të katër burrat janë të dënuar për vrasjen e fëmijëve.

Pse ndryshuan rregullat në ekzekutime?

Administrata Trump tha se do të rifillonte ekzekutimet federale pas një ndërprerje të gjatë vitin e kaluar. Në një deklaratë të asaj kohe, Prokurori i Përgjithshëm William Barr tha: "Nën administratat e të dy palëve, Departamenti i Drejtësisë ka kërkuar dënimin me vdekje të kriminelëve më të këqij. "Departamenti i Drejtësisë mbështet shtetin e ligjit - dhe ne ia kemi borxh viktimave dhe familjeve të tyre të zbatojme dënimin e dhënë nga sistemi ynë i drejtësisë."

Vendimi është kritikuar si një vendim politik, ku shprehet shqetësimi për nxitimin e çështjeve.

I burgosuri i fundit i ekzekutuar nga dënimi me vdekje federale ishte Louis Jones Jr, një veteran 53-vjeçar i Luftës së Gjirit, i cili vrau ushtarin 19-vjeçar Tracie Joy McBride.

Ekzekutimet federale dhe shtetërore - cili është ndryshimi?

Sipas sistemit të drejtësisë në SHBA, krimet mund të gjykohen ose në gjykatat federale - në një nivel kombëtar - ose në gjykatat shtetërore, në një nivel rajonal.

Disa krime, të tilla si vjedhjet e falsifikimit të monedhës ose postës, gjykohen automatikisht në një nivel federal, siç janë rastet në të cilat Shtetet e Bashkuara janë palë ose ato që përfshijnë shkelje kushtetuese. Të tjerët mund të gjykohen në gjykatat federale bazuar në ashpërsinë e krimeve.