Më 23 nëntor 1951, ndërroi jetë i pari shkrimtar shqiptar nga Mali i Zi, Nikollë bej Ivanaj.
Përkushtimi kundrejt çështjes kombëtare diktohej nga pragu i tij familjar. I ati, kapiten Lekë Ivanaj, pat marrë pjesë në Luftën e Miletit (1880) kundër malazezëve. Ndër të tjera,
Nikolla kish edhe lidhje farefisnore me reformatorin e arsimit shqiptar, Mirash Ivanajn. Në vitin 1923, botuan gazetën “Bashkimi” dhe të përjavshmen “Republika” (1923-1925).
Në vitet 1905-1908 botoi gazetën “Shpnesa e Shqypnisë” në Dubrovnik, Trieste dhe në Romë, duke siguruar burime të ndryshme financiare.
Në vitin 1911, la penën dhe rroku pushkën, duke u përfshirë në kryengritje. Ishte një nga drejtuesit e Komitetit Kombëtar Shqiptar të themeluar në Podgoricë.
Në janar 1919 filloi të botonte gazetën “Koha e Re”, e cila botoi lajmin për vdekjen e Ismail Qemalit. Në vitin 1919 mori pjesë në punimet e Konferencës së Paqes në Paris.
Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Ivanaj botoi librin autobiografik “Historija e Shqipënisë së ré. Vuajtjet e mia dhe veprimet e mia”.
Në vitin 1943 pa dritën e botimit vepra e tij e parë letrare, “Lulet e pasosme”.
Botimi i tij i fundit, një vëllim me poezi, daton në vitin 1951. Më poshtë, paraqitet alfabeti konvencional i përdorur nga Ivanaj, si edhe pasaporta e lejekalimi lëshuar në emër të tij nga organet e policisë të Parisit, të Vienës etj, si delegat në Kongresin e Paqes në Paris.
© SYRI.net