Përkujtojmë sot Musine Kokalarin, shkrimtaren e parë shqiptare, themeluesen e partisë opozitare Socialdemokrate në vitin 1943 dhe disidenten e parë të regjimit brutal të Enver Hoxhës.

E persekutuar deri ditën që vdiq, si fillim me 18 vjet burg e më pas me 19 vjet internim, Musine Kokalari mbetet simbol i martirëve të cilët refuzuan t’i ulnin kokën diktaturës komuniste.

"Nuk kam nevojë që të jem komuniste për ta dashur vendin tim! Unë e dua vendin tim edhe pse nuk jam komuniste. Unë e dua progresin e tij. Edhe pse ju keni fituar luftën, edhe pse ju keni fituar zgjedhjet, ju nuk mund ti persekutoni ata që kanë mendime të ndryshme politike nga ato tuajat. Unë mendoj ndryshe nga ju, por unë e dua vendin tim. Ju po më dënoni për idetë e mia. Unë nuk kërkoj falje, sepse unë nuk kam bërë asnjë faj!", do të shprehej para gjyqit komunist Musine Kokalari.

Musine Kokalari lindi në Adana, në Turqinë Jugore, më 10 shkurt 1917, në gjirin e një familjeje gjirokastrite. Më 1920 u kthye së bashku me familjen në Shqipëri, ku nisi shkollën fillore në Gjirokastër. Familja e saj u vendos në Tiranë nëntë vite pasi u rikthyen në atdhe. Vëllai i saj, Veisimi, kishte një librari në kryeqytet në mesin e viteve '30.

Më 1937 mbaroi Institutin “Nëna Mbretëreshë” dhe më pas vijoi studimet në Universitetin e Romës, në Itali, të cilin e mbaroi shkëlqyeshëm në vitin 1941 me një temë diplome për Naim Frashërin.

Së bashku me Mit'hat Aranitin dhe miq të të tjerë, themeloi më 1943 Partinë Socialdemokrate.[3] Më 12 nëntor 1944 iu pushkatuan pa gjyq vëllezërit Muntaz e Vejsim Kokalari.

Pas Luftës së Dytë Botërore u ftua nga Sejfulla Malëshova që të merrte pjesë në Lidhjen e Shkrimtarëve. E përndjekur nga pushkatimi i vëllezërve dhe duke pasë qenë themeluese e partisë Social-Demokrate dhe organit të shtypit "Zëri i lirisë" u arrestua më 17 janar 1946 dhe e mbajtën 17 ditë në burg.

 Më 2 korrik të po atij viti u dënua me 20 vjet burgim nga gjykata ushtarake e Tiranës si sabotatore dhe armike e popullit.

Më 1964, pas 18 viteve burgim në Burgun e Burrelit, e izoluar dhe nën vëzhgim, kaloi 19 vitet e tjera të jetës së saj e internuar në Rrëshen.

Musineja punoi fshesare dhe 11 vjet në ndërmarrjen e Ndërtimit në Rrëshen, mes tullave, llaçit dhe betonit.

Kur i mbaroi internimi më 1979 i thanë të shkonte në Gjirokastër, por pasi nuk e lejuan të shkonte në Tiranë, nuk pranoi të lëvizte nga Rrësheni. Ndërroi jetë më 13 gusht 1983.

 Në 1993, Kokalari u shpall pas vdekjes "Martir i Demokracisë" nga Presidenti Sali Berisha dhe një shkollë në Tiranë tani mban emrin e saj.