Republika Shqiptare u propozua dhe u shpall nga Asambleja Kushtetuese e zgjedhur në dhjetor të vitit 1923. Kjo formë regjimi e vendit erdhi pak kohë pas rrëzimit të qeverisë së drejtuar nga Fan S. Noli dhe rivendosjes së “legalitetit”, njoftoi Muzeu Kombëtar.
Ajo ka hyrë në histori si republika e parë shqiptare.
Forma e republikës u legjitimua përmes miratimit nga Asambleja Kushtetuese në mars të vitit 1925, të Statutit të Republikës Shqiptare. President i Republikës u zgjodh Ahmet Zogu.
Statuti i Republikës Shqiptare sanksionoi dy parime themelore të jetës shtetërore: ruajtjen dhe konsolidimin e pavarësisë dhe vënien në jetë e parimeve demokratike kushtetuese, që respektonin sovranitetin e popullit të miratuara në Kongresin e Lushnjës.
Në Statut u ligjëruan parimet dhe liritë demokratike, si ndarja e pushteteve dhe liritë e të drejtat e njeriut. Presidenti i Republikës zgjidhej nga parlamenti shqiptar një herë në shtatë vjet.
Modeli mbi të cilën u mbështet Republika Shqiptare ishte Republika presidenciale e SHBA.
Shpallja e Republikës dhe miratimi i Statutit republikan përbënin hapa të rëndësishëm për krijimin e institucioneve republikane si dhe për konsolidimin e shtetit shqiptar.
Republika Shqiptare shërbeu si një hallkë e ndërmjetme për kalimin nga drejtimi i brishtë kolegjial i drejtuesve të Këshillit të Lartë në formën e monarkisë.
Forma republikane e qeverisjes së Shqipërisë zgjati nga janari i vitit 1925 deri në shtator të vitit 1928.
© SYRI.net