Të mbijetuarit e Kristallnacht: Holokausti nuk filloi me kampe dhe geto, filloi me fjalë urrejtjeje!

Berlin - Të mbijetuarit e Holokaustit nga e gjithë bota po paralajmërojnë për rishfaqjen e antisemitizmit ndërsa shënojnë 84-vjetorin të mërkurën e Kristallnacht - "Nata e xhamit të thyer" - kur nazistët terrorizuan hebrenjtë në të gjithë Gjermaninë dhe Austrinë.

Në fushatën #ItStartedËithËords nga organizata që trajton pretendimet në emër të hebrenjve që vuajtën nën nazistët, disa të mbijetuar të Holokaustit kanë rrëfyer në video sesi fjalimet antisemitike çuan në veprime që kryen shfarosje masive të hebrenjve në Evropë në shekullin e kaluar.

Mes tyre është edhe 90-vjeçarja Eva Szepesi, e mbijetuar e kampit të vdekjes në Aushvic.

“Kjo filloi për mua kur isha 8 vjeçe dhe nuk mund ta kuptoja pse shokët e mi më të mirë më  bërtisnin me emra të këqij,” tha ajo.

Szepesi u trondit se si shokët e saj më të mirë mund ta trajtonin atë ashtu, por së shpejti vajza hebreje e gjeti veten duke ikur nga nazistët para se të kapej dhe të deportohej në Aushvic në moshën 12-vjeçare. Prindërit dhe vëllai i saj u vranë në Aushvic.

Më 9 nëntor 1938, nazistët, mes tyre shumë gjermanë të zakonshëm, vranë të paktën 91 njerëz dhe shkatërruan 7500 biznese hebreje gjatë pogromave të Kristallnacht në Gjermani dhe Austri. Ata dogjën gjithashtu më shumë se 1,400 sinagoga, sipas memorialit të Holokaustit të Izraelit Yad Vashem.

Deri në 30,000 burra hebrenj u arrestuan, shumë prej të cilëve u dërguan në kampet naziste të vdekjes si Dakau ose Bukevald. Qindra të tjerë kryen vetëvrasje ose vdiqën si rezultat i keqtrajtimit në kampe vite përpara se të fillonin dëbimet masive zyrtare.

Deri në fund të Luftës së Dytë Botërore në vitin 1945, nazistët dhe pasardhësit e tyre kishin vrarë 6 milionë hebrenj evropianë.

Fushata #ItStartedËithËords, një rinisje nga Konferenca me bazë në Nju Jork mbi Pretendimet Materiale Hebraike kundër Gjermanisë, e referuar gjithashtu si Konferenca e Pretendimeve, është një projekt edukimi dixhital në të cilin të mbijetuarit po reflektojnë mbi momentet që çuan në Holokaust. Ishte një periudhë kur ata nuk mund të parashikonin lehtësinë me të cilën fqinjët, mësuesit, shokët e klasës dhe kolegët e tyre do të ktheheshin kundër tyre, duke kaluar nga fjalët e urrejtjes tek aktet e dhunës.

“Rinisja e kësaj fushate shkon përtej përkujtimit të Kristallnacht”, tha Greg Schneider, nënkryetari ekzekutiv i Konferencës së Kërkesave. “Me përhapjen në rritje të mohimit të Holokaustit, shtrembërimit dhe gjuhës së urrejtjes në platformat sociale, mesazhi kryesor pas fushatës #ItStartedWithWords bëhet edhe më i rëndësishëm: Holokausti nuk filloi me kampe, geto dhe depërtime: filloi me fjalë urrejtjeje.”