Centrali bërthamor në Zaporizhzhia, Zelensky: Bota dje ishte një hap larg katastrofës

Evropa u përball me perspektivën e një katastrofe nga rrezatimi të enjten kur një central bërthamor i pushtuar nga Rusia u shkëput nga rrjeti i energjisë elektrike i Ukrainës, ka thënë presidenti Volodomyr Zelensky.

Ai shtoi se vetëm për shkak të furnizimit me energji elektrike rezervë, centrali i Zaporizhzhia ishte në gjendje të funksiononte në mënyrë të sigurt.

Ekziston një shqetësim në rritje për luftimet pranë kompleksit, i cili është centrali bërthamor më i madh në Evropë.

“Nëse gjeneratorët me naftë nuk do të ishin ndezur, nëse automatizimi dhe stafi ynë i uzinës nuk do të kishin reaguar pas ndërprerjes së energjisë, atëherë ne tashmë mund të ishim përballur me pasojat e aksidentit të rrezatimit”, paralajmëroi Presidenti Zelensky të enjten mbrëma.

Dëmi u shkaktua nga zjarret për të cilat agjencia shtetërore bërthamore e Ukrainës tha se kishin ndërhyrë në linjat e energjisë që lidhnin centralin të enjten, duke shkëputur përkohësisht Zaporizhzhia nga rrjeti kombëtar për herë të parë në historinë e saj.

"Si rezultat, dy njësitë e fuqisë funksionale të stacionit u shkëputën nga rrjeti," thanë zyrtarët e Kievit.

Imazhet satelitore të marra të mërkurën treguan një zjarr në afërsi të kompleksit bërthamor.

Presidenti Zelensky fajësoi për dëmin bombardimet ruse dhe në fjalimin e tij të natës akuzoi Moskën se i ka vendosur Ukrainën dhe Evropën "një hap larg" nga katastrofa.

Por guvernatori lokal i emëruar nga Rusia, Yevgeny Balitsky fajësoi ushtrinë ukrainase për sulmet, duke i akuzuar ata për shkaktimin e ndërprerjeve të energjisë në rajon si rezultat .

Nivelet e rrezatimit aty pranë mbetën normale pavarësisht se kompleksi bërthamor i Zaporizhzhia humbi furnizimin kryesor me energji të enjten, njoftuan zyrtarët lokalë.

Mbikëqyrësi bërthamor i OKB-së, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA), tha se termocentrali "mbeti i lidhur me një linjë 330 kV nga objekti i afërt i energjisë termike që mund të sigurojë energji elektrike rezervë nëse është e nevojshme", duke cituar agjencinë shtetërore bërthamore të Ukrainës.

Ai shtoi se të gjashtë njësitë e reaktorëve bërthamorë mbetën të shkëputura nga rrjeti i energjisë, pavarësisht se furnizimet ishin rivendosur më vonë të enjten.

Centrali bërthamor është pushtuar nga forcat ushtarake ruse që nga fillimi i marsit, por vazhdon të operohet nga teknikë bërthamorë ukrainas.

Kremlini ka sinjalizuar se do të lejojë inspektorët ndërkombëtarë të vizitojnë kompleksin - por derisa kjo të ndodhë është e vështirë të verifikohet se çfarë po ndodh në terren.

"Pothuajse çdo ditë ka një incident të ri në ose afër termocentralit bërthamor të Zaporizhzhia. Ne nuk mund të lejojmë të humbim më kohë," tha në një deklaratë drejtori i përgjithshëm i IAEA Rafael Grossi, duke përsëritur thirrjen e tij për të udhëhequr një mision ndërkombëtar në mbjellë në ditët në vijim.

Ai vjen mes pretendimeve nga Kievi se Moska mund të përpiqet të devijojë qëllimisht energjinë nga centrali bërthamor i okupuar për ta rilidhur atë me rrjetin elektrik të Rusisë.

Të enjten pati raportime në media për ndërprerje të energjisë elektrike nëpër qytete dhe fshatra në pjesët fqinje të Ukrainës së pushtuar nga Rusia.

Kryebashkiaku i Enerhodar, i cili ndodhet pranë termocentralit bërthamor, pohoi të enjten se qyteti nuk kishte fare energji apo ujë dhe kishte gjithashtu raportime për ndërprerje të energjisë në qytetet e pushtuara nga Rusia, Melitopol dhe Kherson.

Zyrtarët e Uashingtonit dënuan çdo përpjekje nga Moska për të ridrejtuar energjinë e prodhuar nga uzina e Zaporizhzhia larg rrjetit kombëtar të Kievit.

"Elektriciteti që prodhon me të drejtë i përket Ukrainës," tha të enjten në mbrëmje zëdhënësi i Departamentit të Shtetit të SHBA Vedant Patel, duke shtuar se "asnjë vend nuk duhet ta kthejë një termocentral bërthamor në një zonë lufte aktive".