Udhëheqësit e BE-së do të mbështesin Ukrainën si kandidate në samitin e Brukselit

Ukraina pret sot që samiti që do të mbahet sot në Bruksel të miratojë kandidaturën e saj për në BE, pasi Komisioni Evropian dha dritën jeshile.

Ukraina aplikoi disa ditë pas pushtimit rus në shkurt dhe që atëherë procesi ka ecur me një shpejtësi rekord.

Ambasadori i saj në BE i tha BBC-së se do të ishte një nxitje psikologjike për ukrainasit.

Por Vsevolod Chentsov pranoi se "integrimi i vërtetë" mund të fillonte vetëm kur të mbaronte lufta.

Statusi i kandidatit është hapi i parë zyrtar drejt anëtarësimit në BE dhe Franca tha këtë javë se kishte "konsensus total" për Ukrainën, por mund të duhen shumë vite për t'u bashkuar.

Vendet e Ballkanit Perëndimor, Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Serbia kanë qenë vende kandidate prej vitesh; në disa raste për më shumë se një dekadë. 

Bosnja dhe Hercegovina aplikoi për kandidaturë në vitin 2016, por ende nuk ia ka dalë.

Udhëheqësit e BE-së do të takojnë gjithashtu homologët e tyre të Ballkanit Perëndimor ditën e sotme, para samitit kryesor, por diskutimet priten të jenë të vështira.

Disa shtete anëtare po bëjnë presion që Bosnjës t'i jepet statusi i kandidatit, megjithëse kjo nuk pritet të ndodhë.

'Pse duhet të presim?'

"Ne nuk e pranojmë idenë e radhës," tha i dërguari i Ukrainës për BBC, duke argumentuar se vullneti i Kievit mund të jetë një shembull për shtetet e tjera.

"Çdo shtet ka udhërrëfyesin e tij, ka rrugën e tij. Dhe nëse ka vullnet politik, nëse ka mbështetje nga shoqëria [dhe] operatorët e biznesit për të ecur përpara për të zbatuar reformën në një mënyrë të guximshme dhe të shpejtë, pse duhet të presim?"

Aplikimi i Moldavisë rekomandohet gjithashtu për miratim me kusht ndërsa Gjeorgjia pritet të refuzohet, megjithëse Komisioni Evropian tha se vendi mund t'i përkasë BE-së në "kohën e duhur". 

Më shumë se 100,000 njerëz morën pjesë në një tubim të hënën mbrëma në kryeqytetin gjeorgjian duke apeluar për statusin e kandidatit.

Disa shtete të BE-së kanë rënë dakord të mbështesin kandidaturën e Ukrainës, me kusht që t'i bashkëngjiten kushte përpara fillimit të negociatave të pranimit, duke përfshirë reformat gjyqësore dhe kundër korrupsionit.

Z. Chentsov ka këmbëngulur se disa reforma mund të ndodhin, edhe kur vendi është në luftë dhe nuk ka nën kontroll të gjithë territorin e tij.

"Ne nuk po fillojmë nga e para," këmbëngul ai, duke treguar punën e kryer që kur BE dhe Ukraina nënshkruan një marrëveshje asociimi në 2014. '

'Por do të ishte "logjike" të kryheshin reforma më të mëdha pasi situata në terren të bëhej më e qëndrueshme'  shtoi ai.

Disa diplomatë të BE-së kanë shprehur më parë shqetësime se dhënia e statusit të kandidatit mund t'i ofrojë Ukrainës shpresë të rreme.

Presidenti francez Emmanuel Macron tha në maj se perspektiva e anëtarësimit ishte me dekada larg dhe Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s ka paralajmëruar se konflikti mund të zgjasë me vite.

Por zoti Chentsov tha se askush nuk kishte një top kristal dhe ai ndjeu se ekzistonte një vullnet "për të ndihmuar Ukrainën për të arritur atje".

Plani i Macron për komunitetin më të gjerë të BE-së

Përveç vendosjes se cilat vendeve duhet t'u jepet statusi i kandidatit, krerët e BE do të diskutojnë gjithashtu sigurinë ushqimore në dritën e bllokadës ruse të porteve ukrainase, të dënuar nga shefi i politikës së jashtme të BE këtë javë si një krim lufte. 

Dhe ata do të vlerësojnë propozimin e Presidentit Macron për një "Komunitet Politik Evropian" më të gjerë .

Sipas projekt-përfundimeve të samitit të parë nga BBC, qëllimi do të ishte "të nxisë dialogun politik dhe bashkëpunimin për të adresuar çështjet me interes të përbashkët në mënyrë që të forcojë sigurinë, stabilitetin dhe prosperitetin e kontinentit evropian".

Udhëheqësi francez ka sugjeruar se komuniteti mund të përfshijë vende që presin të anëtarësohen në BE, si Ukraina dhe shtetet e Ballkanit Perëndimor, apo edhe ato që janë larguar, të cilat aktualisht do të përfshijnë vetëm Mbretërinë e Bashkuar.

 Megjithatë, një numër diplomatësh të BE-së e kanë hedhur poshtë idenë si gjysmë të pjekur.