Gjykata e Parisit e shpall shtetin francez fajtor në një proces historik mbi mosveprimin klimatik

Një gjykatë e Parisit e shpalli të mërkurën shtetin francez fajtor për dështimin për të përmbushur zotimet e tij për të frenuar emetimet e gazeve serë në një vendim historik të përshëndetur nga aktivistët si një "fitore historike për klimën". Një grup i OJQ-ve të mbështetura nga dy milion qytetarë kishin depozituar një ankesë duke akuzuar shtetin francez se nuk po vepronte për të ndaluar ndryshimin e klimës, në atë që është quajtur  "çështja e shekullit" .

Në vendimin e saj të Mërkurën, gjykata administrative e Parisit njohu dëmtimin ekologjik të lidhur me ndryshimin e klimës dhe e mbajti shtetin francez përgjegjës për dështimin për të përmbushur plotësisht qëllimet e tij në reduktimin e gazeve serë.

Gjykata urdhëroi shtetin të paguante shumën simbolike prej 1 euro si kompensim për "paragjykimin moral", një praktikë e zakonshme në Francë.

Çështja franceze është pjesë e një shtytjeje në rritje nga aktivistët e klimës në të gjithë botën për të përdorur gjykata kundër qeverive.

Një marrëveshje ndërkombëtare e nënshkruar në Paris pesë vjet më parë synon të kufizojë ngrohjen globale në më pak se 2 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale, dhe mundësisht në 1.5 gradë.

Por ekspertët thonë se qeveritë janë larg përmbushjes së angazhimeve të tyre dhe zemërimi po rritet në mesin e brezit të ri për mosveprimin, të simbolizuar nga fushatat e adoleshentes suedeze  Greta Thunberg .

Presidenti francez Emmanuel Macron ka qenë shumë i zëshëm në lidhje me mbështetjen e tij për veprimin e ndryshimit të klimës.

Ai bëri presion në dhjetor për të forcuar synimet e Bashkimit Evropian 2030 për të zvogëluar gazrat serë me të paktën 55% krahasuar me nivelet e 1990 - më shumë se objektivi i mëparshëm 40%.

Por Oxfam France, Greenpeace France dhe dy organizata të tjera thonë se lobimi i Macron për veprim global ndaj klimës nuk mbështetet nga masa të mjaftueshme të brendshme për të frenuar emetimet që fajësohen për ngrohjen globale.

Ata vërejnë se Franca po mungon synimet e saj kombëtare të vendosura sipas Marrëveshjes së Parisit 2015, dhe vendi shtyu shumicën e përpjekjeve të tij deri pas vitit 2020.

Të katër OJQ-të që sollën çështjen e quajtën vendimin e gjykatës të së Mërkurës "një fitore e parë historike për klimën" si dhe një "fitore për të vërtetën", duke thënë se deri më tani Franca ka mohuar "pamjaftueshmërinë e politikave të saj klimatike".Gjykata e Parisit i dha vetes dy muaj për të vendosur mbi masat për të riparuar problemin dhe për të ndaluar gjërat të përkeqësohen.